اختلالات خواب در سالمندان: نقش ذهن آگاهی و مهارت‌های مقابله‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان شناسی، دانشکده ادبیات، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

2 گروه آموزشی روان شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام آباد غرب

چکیده

در دهه­ های اخیر تعداد سالمندان در جهان به میزان زیادی افزایش یافته است و این افراد به دلیل شرایط سنی، نیازمند توجه ویژه­ای برای تأمین نیازهای بهداشتی، سلامت جسمانی و روانی هستند. پژوهش­ ها نشان داده است که بالا رفتن سن یکی از عواملی است که می ­تواند در ایجاد اختلال­ های خوب مؤثر باشد. از این رو، هدف مطالعه حاضر پیش‌بینی اختلالات خواب بر اساس مهارت‌های مقابله‌ای و ذهن‌آگاهی در افراد سالمند ساکن در سرای سالمندان کرمانشاه بود. روش این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این مطالعه کلیه افراد سالمند مقیم آسایشگاه‌ های سالمندان شهر کرمانشاه در سال 1397 بودند. از میان آنها تعداد 125 نفر بر اساس روش نمونه­ گیری خوش ه­ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع­ آوری داده­ های پژوهش از پرسشنامه ­های ذهن­ آگاهی بائر و همکاران، راهبردهای مقابله­ ای اندلر و پارکر، بررسی آپنه خواب برلین، و اختلالات خواب زومر و همکاران استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ های پژوهش از روش آماری رگرسیون چندگانه در نرم ­افزار آماری SPSS نسخه 23 استفاده شد. نتایج نشان داد ذهن­ آگاهی و مهارت­ های مقابله‌ای می­ توانند اختلالات خواب را در افراد سالمند را پیش ­بینی کنند. بر اساس نتایج توصیه می‌شود که دوره­ های آموزشی ذهن­ آ گاهی جهت افزایش تمرکز و کنترل خود در بین سالمندان برگزار شود و در سالمندانی که دارای اختلالات خواب هستند، مهارت مقابله‌ای مسأله‌ مدار تقویت تا بیشتر از مهارت­های مقابله ­ای هیجان­ مدار و اجتنابی مورد استفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sleep Disorders in the Elderly: The Role of Coping Methods and Mindfulness

نویسندگان [English]

  • vida Pezeshk 1
  • shima parandin 2
1 Department of psychology, kemanshah branch
2 psychology department of azad university
چکیده [English]

In recent decades, the number of the elderly has been on the rise, and because of their age, they demand certain health, hygienic, mental and physical care. Research indicated aging as an influential factor leading to sleep disorders and, therefore, the present paper aimed to predict sleep disorders based on coping skills and mindfulness among the elderly in a nursing home in Kermanshah, Iran. It was a descriptive correlational study. The research sample included all the elderly people staying in the nursing homes in 2018-19. The sample size was 125 individuals who were selected based on cluster sampling. To collect data, Baer mindfulness questionnaire, Endler and Parker coping strategies questionnaire, Berlin sleep apnea questionnaire, and Zomer sleep disorders questionnaire were used. SPSS software and multiple regression analysis were used to analyze the data. The findings indicated that coping and mindfulness skills could predict sleep disorders among the elderly, so to improve control and concentration in the target group, it was recommended that they attend mindfulness skill workshops. It was also suggested that in elderly people suffering from sleep disorders, problem solving coping strategy must be prioritized over preventive and emotional-based coping skills.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness
  • coping skills
  • sleep disorders
  • the elderly
احدی، ب.، مهری­نژاد، س. آ.، و مرادی، ف. (1396). نارسایی‌های شناختی در سالمندان: نقش ذهن‌آگاهی و فراهیجان. مجله روانشناسی پیری، 12(3)، 125-115.
بساک­نژاد، س.، آقاجانی افجدی، الف،. و زرگر، ی. (1390). بررسی اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن­آگاهی بر کیفیت خواب و کیفیت زندگی دانشجویان دختر. مجله دستاوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روانشناسی)، 18(2)، 198-181.
سجادیان، ا. (1394). ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه پنج بعدی ذهن­آگاهی در بین مردم. پژوهشهای ‌علوم‌شناختی ‌و ‌رفتاری، 8(2)، 121-108.
صدری دمیرچی، الف.، و چراغیان، ح. (1396). الگوی ساختاری ذهن‌آگاهی و کیفیت خواب با میانجیگری بهزیستی روانشناسی در دانش­آموزان دبیرستانی. مجله روانشناسی مدرسه، 6(2)، 123-100.
غلامی، م.، حافظی، ف.، عسگری، پ.، و نادری، ف. (1396). مقایسه ذهن‌آگاهی و مهارت‌های مقابله‌ای معنوی بر اضطراب مرگ و فشار خون سالمندان مبتلا به فشار خون بالا. مجله روانشناسی پیری، 2(2)، 151-143.
فرحبخش، ع.، و دهقانی، ف. (1395). اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی بر کیفیت خواب و سلامت روان زنان مبتلا به اختلال بی‌خوابی. مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، 4(3)، 15-8.
قریشی راد، فخرالسادات (1389). اعتباریابی مقیاس مقابله با موقعیتهای استرس­ای اندلر و پارکر. مجله علوم رفتاری، 4(1)، 7-1.
محمودزاده، س.، نریمانی، م.، و بشرپور، س. (1396، اسفند). مقایسه­ ی راهبردهای مقابله‌ای در افراد مبتلا به اختلال بی­خوابی و افراد سالم. مقاله ارائه شده در اولین همایش ملی آسیب‌های اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.
معنوی پور، د. (1394). ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه اختلال خواب، شفای خاتم، 3(3)، 20-15.
نریمانی، م.، محمودزاده، س.، و بشرپور، س. (1397). مقایسه واکنش پذیری به استرس، راهبردهای مقابله‌ای و سبک‌های زندگی در افراد مبتلا و غیرمبتلا به اختلال
بی­خوابی. مجله سلامت و بهداشت، 9(5)، 564-549.
واعظ‌فر، س، س.، آزادی، م، م.، اکبری، ب، ا. و رحیمی، م. (1393). نقش سبک‌های مقابله‌ای و خودکارآمدی در استرس شغلی پرستاران شاغل در بیمارستان. مجله روان پرستاری، 2(2)، 32-22.
 
Ahadi, B., Mehrinejad, A., & Moradr, F (2017). Cognilne in compertences in older adults: Mindfulness role and meta-emotions. Journal of Older Adults Psychology, 12(3), 115-125. [Persian]
Baer, R. A., Smith, G. T., Hopkins, J., Krietemeyer, J., & Toney, L. (2006). Using Self-Report Assessment Methods to Explore Facets of Mindfulness. Assessment, 13(1), 27–45.
Barthlen, G. M. (2002). Sleep disorders obstructive sleep apnea syndrome, restless legs syndrome, and insomnia in geriatric patients. Geriatrics 57(11), 34–40.
Basknejad, S., Aghajani Afjadi, A. & Zargar, R. (2011). Effectiveness Study of Cognitive therapy mind fullness – based on sleep qualify and life quality of female students. Journal of psychological achievements (educational science & psychology), 18(2), 198-181. [Persian]
Berlin, Ph. (2005). Sleep-Disordered breathing and cardisiovascu-lar disease. Sleep Medicine Reviews, 9(2), 40-131.
Besedovsky, L., Lange, T., & Born, J. (2012). Sleep and immune function. Pflugers Archiv, 463, 121–137.
Black D. S., O'Reilly, G. A., & Irwin, M. R. (2015). Mindfulness-based intervention for prodromal sleep disturbances in older adults: Design and methodology of a randomized controltial. Contempclintrials Jamainternme, 1(100), 80-81.
Depner, C. M., Stothard, E. R., & Wright, K. P., Jr. (2014). Metabolic consequences of sleep and circadian disorders. Current Diabetes Reports, 14(7), 507.
Endler, N. S., & Parker, J. D. (1990). Multidimensional assessment of coping: A critical evaluation. Journal of Personality and Social Psychology, 58(5), 44-54.
Farah Bakhsh A. & Dehghani, F. (2016). Effectiveness of mindfulness the rapy on sleep qualify and female mental health with insomnia disturbance. Journal of Torbat Heydariyeh University of Medical Sciences, 4(3),15-18. [Persian]
Ghanei Geshlagh, R, Hemmati Maslakpak, M., & Ghoci, S. (2011). Sleep apnea and metabolic syndrome in hemodialysis patients]. Urmia Medical Journal, 22(4), 339-345. [Persian]
Ghazanfari, F., & Ghadampoor, E. (2008). The Relationship between Coping Stayles and Mental Health in Residents of Khorramabad. Journal of Fundamentals of Mental Health, 10(37), 47-54.
Gholami, M., Hafezi, F, Asgari, P., & Naderi, F. (2017). Comparison of mind fullness and moral coping skills on death anxiety & older adults’ blood pressure with high blood pressure. Older Adults Journal, 2(2), 145-151. [Persian]
Ghoreyshi Rad, F. (2010). Validation of Endler & Parker coping scale of stressful situations. Journal of Behavioral Sciences, 4(1), 1-7. [Persian]
Goktaş,            K. & Ozkan, M. (2006). Sleep Disorders in the Elderly. Turkish Journal of Geriatrics, 9(4), 226-230.
Haimov, I., Laudon, M., Zisapel, N., Souroujon, M., Nof, D., Shlitner, A., & Lavie, P. (1994). Sleep disorders and melatonin rhythms in elderly people. BMJ, 309(6948), 167.
Harvey, C., Gehrman, P., & Espie, C.A. (2014). Who is predisposed to insomnia: A review of familial aggregation, stress-reactivity, personality and coping style. Sleep Medicine Reviews, 18(3), 237- 247.
Iranzo, A., Stefani, A., Hogl, B., & Santamaria, J. (2019). Sleep and sleep disorders in Franz Kafka's narrative works. Sleep Medicine, 2(55), 69-73.
Janssens, J. P., Pautex, S., Hilleret, H., & Michel, J. P. (2000). Sleep disordered breathing in the elderly. Aging Clinical and Experimental Research, 12(6), 417-429.
Kalat, J. W. (2010). Biological Psychology (9th edition). Yahya Seyyed Mohammadi Translation. Tehran: Ravan. 456.
Lim, J., & Dinges, D.F. (2010). A meta-analysis of the impact of short-term sleep deprivation on cognitive variables. Psychological Bulletin, 136, 375.
Maanavipour, D. (2015). Sleep Disorders Psychometric Properties. Shafaye Khatam, 3(3), 15-20. [Persian]
MacLeod, S., Musich, S., Kraemer, S., & Wicker, E. (2018). Practical non-pharmacological intervention approaches for sleep problems among older adults. Geriatric Nursing, 39, 506–512.
Mahmoudzadeh, S., Narimani, M., & Bashirpour, S. (Feb., 2017). Comparison of coping strategies in people with insomnia disorder and healthy indiriduals. Article presented at the first national conference of social injuries, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil. [Persian]
Morin, C. M., LeBlance, M., Daley, M., Gregoire, J. P., & Merette, C. (2011). Epidemiology of insomnia: Prevalence self-help treatments, consultations, and determinants of help-seeking behaviors. Sleep Medicine, 7(2), 123-130.
Narimani, M., Mahmoudzadeh, S., & Bashirpour, S. (2018). Comparison of reactivity to stress, coping strategies and life styles in infected and non0infected people to insomnia disorder. Journal of Health and Hygiene, 9(5), 566-549. [Persian]
Ocaoimh, R., Cornally, N., McGlade, C., Gao, Y., OHerlihy, E., Svendrowski, … Molloy, D. W. (2019). Reducing inappropriate prescribing for older adults with advanced frailty. A review based on a survey of practice in four countries. Maturitas, 126, 1–10. [PubMed]
Ouyang, P., & Sun, W. (2019). Depression and sleep duration: findings from middle-aged and elderly people in China. Public Health, 166, 148-154.
Phillips, B., & Ancoli-Israel, S. (2001). Sleep disorders in the elderly. Sleep Medicine, 2(2), 99-114.
Rash, J. A., Kavanagh, V. A., & Garland, S. N. (2019). A Meta-Analysis of Mindfulness-Based Therapies for Insomnia and Sleep Disturbance: Moving Towards Processes of Change. Sleep medicine clinics, 14(2), 209-233.
Roepke, S. K., & Ancoli-Israel, S. (2010). Sleep disorders in the elderly. Indian Journal of Medical Research, 131(2), 302.
Sadjadeian, I. (2015). Psychometric properties of the five facts of mindfulness questionnaire among people. Behavioral and Cognitive Science Journal, 2(1), 34-48. [Persian]
Sadri Damirchi, A. & Cheraghian, H. (Feb 2017). Mindfulness architectural patterns and sleep qualify with psychological well – being mediation in high school students. Journal of Psychology of School, 6 (2),100-123. [Persian]
Sredniawa, A., Drwiła, D., Krotos, A., Wojtas, D., Kostecka, N., & Tomasik, T. (2019). Insomnia and the level of stress among students in Krakow, Poland. Trends Psychiatry Psychother, 41(1) – 60-68.
Shallcross, A. J., Visvanathan, P. D., Sperber, S. H., & Duberstein, Z. T. (2018). Waking up to the problem of sleep: can mindfulness help? A review of theory and evidence for the effects of mindfulness for sleep. Current Opinion in Psychology, 28, 37-41.
Terzaghi, M., Sartori, I., Rustioni, V., & Manni, R. (2014). Sleep disorders and acute nocturnal delirium in the elderly: a comorbidity not to be overlooked. European Journal of Internal Medicine, 25(4), 350-355.
Yaremchuk, K. (2018). Sleep disorders in the elderly. Clinical Geriatric Medicine, 34(2), 205-216.
Vaezfar, S., S., Azadi, M., M., Akbari, B., A., & Rahimi, M., (Dec, 2014). Role of coping styles and efficacy in job stress of nurses in hospital. Journal of Psychiatric Nursing, 2(2), 22-32. [Persian]
Watson, P.L., Ceriana, P., Fanfulla, F. (2012). Delirium: Is sleep important? Best Practice & Research: Clinical Anaesthesiology, 26, 355–366.
Zomer J., Pele, R., Rubin, A. H., & Lavie, P. (1985). Mini-sleep questionnaire (MSQ) for screening large populations for EDS complaints. New York: Gustav Fischer Verlag.