اثربخشی معنادرمانی بر کاهش افسردگی و اضطراب زنان سالمند دارای سندرم آشیانه خالی

پارپایی, رزیتا; کاکابرائی, کیوان

اثربخشی معنادرمانی بر کاهش افسردگی و اضطراب زنان سالمند دارای سندرم آشیانه خالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری مشاوره، گروه روان‌شناسی و مشاوره، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

² گروه روان شناسی و مشاوره، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

سالمندی به عنوان گذر از مرحلهای به مرحله جدیدی از زندگی تلقی میگردد و یکی از پدیدههای این سن سندرم آشیانه خالی که نوعی افسردگی است نام دارد. از اینرو، هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی معنادرمانی به شیوه گروهی بر کاهش افسردگی و اضطراب زنان سالمند با سندرم آشیانه خالی بود. این پژوهش نیمهآزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش را کلیه زنان سالمند شهرستان شیراز در سال 1395 که فرزندانشان از آنها جدا شده بودند تشکیلدادند. با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس تعداد 24 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 12 نفر) جایگزین شدند. به منظور جمعآوری دادهها از پرسش‌نامههای افسردگی و اضطراب بک استفاده شد. گروه آزمایش 10 جلسه به مدت 2 ساعت معنادرمانی به شیوه گروهی طی دو ماه و نیم دریافت کردند، در حالی که گروه کنترل هیچ نوع مداخلهای را دریافت نکردند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها در سطح توصیفی از آمارههای میانگین و انحراف معیار و در سطح استنباطی از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. یافتهها نشان داد که میانگین نمرات افسردگی و اضطراب در پس‌آزمون گروه آزمایش به طور معناداری از میانگین نمرات پس‌آزمون در گروه کنترل پایینتر است. بنابراین معنادرمانی به شیوه گروهی میتواند به عنوان یکی از مداخلات درمانی بر کاهش افسردگی و اضطراب زنان سالمند با سندرم آشیانه خالی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Logotherapy on Decreasing Depression and Anxiety in the Elderly Women with Empty Nest Syndrome

نویسندگان [English]

Rozita Parpaee ¹
Keivan Kakaberaei ²

¹ Ph.D. Student, Consultation, Department of Psychology and Consulting, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

Elderly is thought to be a transition from a life stage to a new one and empty nest a kind of depression seems to be one the prevalent phenomena in this life period. Therefore, the aim of the current study was to investigate the effectiveness of group logotherapy on decreasing depression and anxiety in the elderly women with empty nest syndrome. The current research was a quasi-experimental of pretest-posttest and control group design. The statistical population included all the elderly women in Shiraz, Iran in 2016 whose children had grown up and left them. Using convenience sampling 24 people were selected and randomly assigned into experimental (n=12) and control (n=12) groups. Used to collect data were Beck’s Depression Inventory and Anxiety Inventory. With the experimental group receiving logotherapy for 10 two-hour sessions during two and a half months, the control group received no intervention. Data were analyzed using mean and standard deviation in descriptive statistics level and covariance analysis in inferential statistics level. Findings indicated that depression and anxiety’s mean scores of experimental group is significantly lower than that of control group in posttest phase. Accordingly, group logotherapy as a therapeutic intervention appears to be effective on decreasing depression and anxiety in the elderly women with empty nest syndrome.

کلیدواژه‌ها [English]

Logo therapy
Depression
anxiety
elderly
empty nest syndrome

مراجع

اصغری، ن.، علیاکبری، م.، و دادخواه، ا. (1391). اثربخشی معنادرمانی بر کاهش درجه افسردگی زنان سالمند. فصلنامه مجد، 11 (2)، 38ـ31.

ایراندوست، ک.، طاهری، م. (1394). تاثیر کمکردن وزن با فعالیت بدنی و رژیم بر سطوح افسردگی زنان سالمند افسرده شدید، فصلنامه سالمند، 1(10)، 45ـ32

بابلی، ا. (1379). ارزیابی فرسودگی شغلی مدیران دبیرستانهای پسرانه شهر تهران. فصلنامه مدیریت آموزشی، 26 (2)، 60ـ44

بهپاجوه، ا.، و سلیمانی، س. (1395). ارتباط بین افسردگی و کیفیت خواب در سه منطقه زمانی تهران. فصلنامه سالمند، 1 (11)، 42ـ30.

تقی پور، ا.، و رسولی، ر. (1387). تأثیر معنادرمانی گروهی بر کاهش افسردگی و ارتقای معنای زندگی زنان سالمند مقیم آسایشگاه. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 4 (8)، 685 ـ673.

خلیلی، م.، مجملشجا، م.ا.، اسماعیلیپراپری، س.ه.، و باطنی، ج.ر. (1390). نقش ورزشها در رمز و راز از دیدگاه رازی و ابنسینا. فصلنامه تاریخچه پزشکی، 3 (7)، 76ـ57.

شریفزاده، ج.ه.، مودی، م.، و اکبری، ش. (1389). بررسی وضعیت سلامت افراد سالمند تحت حمایت کمیته امداد امام خمینی. فصلنامه ایرانی پیری، 3 (7)، 60ـ52.

شیخ الاسلامی، ف.، رضاماسوله، ش.، خدادادی، ن.، و یزدانی، م.ا. (1390). تنهایی و سلامت عمومی سالمندان. فصلنامه پرستاری و مامایی جامعنگر، 21 (66)، 34ـ28.

عبادی، ط. (1391). بررسی اثر بخشی آموزش غنی سازی ازدواج بر تعارضات زناشویی زوج‌های مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهرستان اسلام شهر (پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده). دانشگاه آزاد اسلامی، علوم و تحقیقات.

فرانکل، و. (1377). انسان در جستجوی معنا (ترجمه اکبر معارفی). تهران: انتشارات دانشگاه تهران. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1998)

کوچکی، ج.، حجتی، ه.، و ثناگو، ا. (1391). ارتباط بین تنهایی و رضایتمندی زندگی سالمندان در شهرهای گرگان و گنبد. فصلنامه گرگانبویه، 9 (1)، 68ـ61.

گوتلیب، ب. (1389). روان شناسی رشد کودکان و نوجوانان (ترجمه نصرتاله پورافکاری). تهران: انتشارات دوران. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2000)

مشتاقی، م.، علامه، ف.، و آقایی، ا. (1390). تأثیر معنادرمانی گروهی بر ارتقای سلامت روان نابینایان شهر اصفهان. مجموعه مقالات اولین همایش روان شناسی سلامت اهواز.

نظری، ع.م.، و اسدی، م. (1390). بررسی تأثیر شناخت درمانی بر کاهش افسردگی دانش آموزان. فصلنامه دانش و تندرستی، 6 (1)، 48ـ44.

وهابزاده، جواد. (1377). مباحث عمده در روانپزشکی. تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.

یعقوبی، ح. (1387). غربال گری اختلالات روانی: جایگاه آزمون‌ها و نحوه ی تعیین نمره برش و اعتباریابی. فصلنامه سلامت روان، 1(3)، 51 ـ 39.

یوسفی، ن.، و باقریان، م. (1390). بررسی ملاک‌های همسر گزینی و فرسودگی زناشویی به عنوان متغیرهای پیشبین زوجین متقاضی طلاق و مایل به ادامه زندگی مشترک. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 1(3)، 48-41.

Breitbart, W., Rosenfeild, B., Poppito, S., Vickens, A.J., & Cassileth, BR. (2012). Pilot randomized controlled trial of individual meaning-centered psychotherapy for patients with advanced cancer. Journal of Clinical Oncology, 30(12), 1304-1309.

Corey, G. (2005). Theory and practice in group counseling and therapy. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.

Corsini, R.J. (2008). Handbook of innovative therapies. 2^nd ed. NY: John Wilily. Journal of Palliative Medicine, 9(6), 1376-1387.

Dawane, J., Pandit, V., & Rajopadhye, B. (2014). Functional assessment of elderly in Pune, India: Preliminary study. Journal of Gerontol Geriatric Research, 3(3), 155-156. Doi: 10.4172/2167-7182. 10001555.

Esping, A. (2013). Auto ethnography as Logo therapy: An existential analysis of meaningful social science inquiry. Journal of Border Educational Research, 9(1), 59-67.

Harkins, E.B. (1978). Effects of empty nest transitions on self-report of psychological and physical well-being. Journal of Marriage and Family, 40, 549-556.

Hobdy, j., Hayslip, B., Kaminski, P.L., Crowley, B.J., Riggs, S., & York, C. (2007). The role of attachment style in coping with job loss and the empty nest in adulthood. The International Journal of Aging and Human Development, 65, 335-371.

Kang, K., Jea, L.M., Kim, L.M., Hee-su, K., Shingjeang, K., Mi-Kyung, S., & Sonyong, S. (2009). The effect of logo therapy on the suffering, finding meaning, and spiritual well-being of adolescents with terminal cancer. Journal of Current Directions in Psychological Science, 312-319.

Karakoyun-Celik, O., Gorken, I., Sahin, S., Orcin, E., Alanyali, H., & Kinag, M. (2010). Depression and anxiety levels in women under follow-up for breast cancer. Relationship to coping with cancer and quality of life. Medical Oncology, 27(1), 108-113.

Mascaro, N., & Rosen, D. H. (2005). Existential meaning in the enhancement of hope and prevention of the depressive symptoms. Journal of Personality, 73, 988-994.

Meon, P., & Wethington, E. (1999). Midlife development in a life course context. In S.L. Willis & J.D. Reid (Eds), Life in the middle: Psychological and social development in middle age, (pp. 3-24). Sandi ego: Academic press.

Mitchell, B.A. (2009). Family matters: An introduction to family sociology in Canada. Toronto: Canadian Scholar’s Press.

Raup, J.L., & Myers, J.E. (1989). The empty nest syndrome? Myth or reality? Journal of Counseling and Development, 68, 180-183.

Seiffge-Krenke, I. (2006). Leaving home or still in the nest? Parent-child relationship and psychological health as predicators of different leaving home parents. Developmental Psychology, 42, 864-876.

Sherina, M., Rampal, L., & Mustaqim, A. (2004). The prevalence of depression among the elderly in sepang, Selangor. Medical Journal of Malaysia, 59(1), 45-49.

So, W.K., Marsh, G., Ling, W.M., Leung, F.Y., Lo, J.C., & Yeung, M. (2010). Anxiety, depression and quality of life among Chines breast cancer patients during adjuvant therapy. European Journal of Oncology Nursing, 14(1), 17-22.

Tasi, H. H. (2010). Video conference program enhances social support, loneliness, and depressive status of elderly nursing home residents. Sigma Theta Tau International, 8, 947-954.

Udo, C., Melin-Johansson, CH., & Danielson, E. (2011). Existential issues among health care staff in surgical cancer care discussions in supervision sessions, European Journal of Oncology Nursing, 1, 447-453.

Wiseman, H. (2006). Why are they lonely? Perceived quality of early relationship with parents, attachment personality predispositions and loneliness in first year university students. Personality and Individual Differences, 40, 237-248.

Wong, P. T. (2012). From logo therapy to meaning-centered counseling and therapy. The human quest for meaning: Theories, research, and application. New York: Plenum.

Zhao, G., Ford, E. S., Tsai, J., Dhingra, S., & Balluz, LS. (2011). Waist circumference, abdominal obesity, and depression among overweight and obese U.S. adults, National Health and Nutrition Examination Survey, 11, 130-142.