‌اثربخشی خنده درمانی بر امیدواری و شدت درد در سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 کارشناس ارشد روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

درد یکی از فراوان‌ترین نشانه‌های گزارش ‌شده توسط سالمندان است که با وضعیت نامطلوب سلامتی همراه است و می‌تواند امیدواری را در زندگی سالمندان کاهش دهد. بنابراین هدف این مطالعه بررسی تأثیر خنده‌درمانی بر امیدواری و شدت درد ساکنان آسایشگاه سالمندان بود. این پژوهش، شبه‌تجربی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ‌ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مقیم سراهای شهر آستانه ‌اشرفیه بود و نمونه‌ پژوهشی از میان 44 نفر از افراد مقیم آسایشگاه مهرآیین شهرستان آستانه ‌اشرفیه انتخاب شدند. براساس ملاک‌های ورود 32 نفر انتخاب ‌شده و به‌ طور تصادفی در دو گروه آزمایش (16 نفر) و کنترل (16 نفر) به ‌عنوان نمونه جایدهی شدند. گروه آزمایش، برنامه مداخله‌ای شامل خنده‌درمانی به روش مادان کاتاریا، پخش فیلم‌های طنز و خواندن کتاب‌های لطیفه را به ‌مدت یک ماه، طی 12 جلسه‌ ۱۰۰ دقیقه‌ای دریافت کردند. در مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون، سالمندان هر دو گروه به پرسش­نامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلیر به ‌عنوان غربالگر و مقیاس امیدواری بزرگسال اسنایدر و مقیاس پیوسته بصری وودفورد و مرسکی پاسخ دادند. پس از گذشت یک‌ ماه آزمون پیگیری نیز اجرا شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس اندازه‌های مکرر پردازش شدند. نتایج نشان داد بین میانگین تعدیل ‌شده دو گروه آزمایش و کنترل در میزان امیدواری و شدت درد در مرحله پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنی‌دار وجود دارد (05/0P<). با توجه به نتایج می‌توان گفت خنده‌درمانی بر امیدواری و شدت درد مؤثر است. بنابراین لازم است مداخله خنده‌درمانی به منظور کاهش درد و افزایش امیدواری که در بهبود زندگی و هدفمندی سالمندان تأثیرگذار خواهد بود به‌ عنوان یکی از درمان‌های مکمل غیردارویی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Laughter Therapy on the Hope and Pain Intensity in Elderly

نویسندگان [English]

  • Seyed Valiolah Mosavi 1
  • Mariana Mahfeli 2
  • Sajjad Rezaei 3
  • Shima Poorabolghasem Hosseini 2
1 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Literature & Humanities, Department of Psychology, University of Guilan, Rasht, Iran
2 Master of Psychology, Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
3 Assistant Professor of Psychology, Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

Pain associated with undesirable health status and can reduce the hope in the elderly’s life appears to be one of the most abundant symptoms reported by the aged. Thus, the aim of the current study was to investigate the effectiveness of laughter therapy on the hope and pain intensity in residents of the nursing homes in Astaneh-ye Ashrafiyeh, Iran. This research was a quasi-experimental of pretest-posttest and control group with a one-month follow-up design. The statistical population consisted of all the aged who resided in nursing homes in Astaneh Ashrafieh. Selected among 44 residents in the MehrAein nursing home were statistical samples‌. Based on the inclusion criteria, 32 elderly were selected and randomly assigned into experimental‌ (n=16) and control‌ (n=16) groups as participants. The experimental group received an interventional program consisting of Madan Kataria's laughter therapy, playing comic movies, and reading comic books for one month, in twelve 100-minute sessions. Filled out by participants in pre-test post-test phases were General Health Questionnaire (Goldberg & Hillier), Adult Hope Scale (Snyder) and Visual Analogue Scale (Woodforde & Merskey). The follow-up phase was conducted one month after the end of intervention. Having been processed through the Repeated Measures Analysis of Covariance‌, the results demonstrated that there is a significant difference between experimental and control groups in the post-test and follow-up phases in terms of the adjusted mean of hope and pain intensity scores ‌(P<0.05). Concerning the results, it can be mentioned that laughter therapy seems to be effective on the hope and pain intensity. Therefore, laughter therapy is necessary to be considered as one of the non-pharmacological complementary therapies to reduce the pain and increase the hope which, in turn, will improve the living conditions and purposefulness of the elderly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Laughter therapy
  • Hope
  • pain intensity
  • elderly
ابراهیمی، ا.، مولوی، ح.، موسوی، غ.، برنامنش، ع.، و یعقوبی، م. (1386). ویژگی‌های روان‌سنجی، ساختارعاملی، نقطه برش بالینی، حساسیت و ویژگی پرسش‌نامه سلامت عمومی ‌28 سؤالی در بیماران ایرانی مبتلا به اختلالات روانپزشکی. تحقیقات علوم رفتاری، 5(1)، 12-5.
ابراهیمی‌مقدم، ح.، و گلزاری، م. (1395). مقایسه اثربخشی خنده‌درمانی و آموزش شادکامی ‌بر راهکارهای مقابله با درد در افراد مبتلا به سردرد تنشی. روانشناسی تربیتی، 7(1)، 73-63.
زاهدبابلان، ع.، قاسم‌پور، ع.، و حسن‌زاده، ش. (1390). نقش بخشش و سرسختی روانشناختی در پیش­بینی امید. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 45، 19-12.
پورکمالی، ط.، یزدخواستی، ف.، عریضی، ح. ر.، و چیت­ساز، ا. (1395). مقایسه اثربخشی ماساژدرمانی، تکنیک الکساندر و دوساهو بر شادکامی، سازگاری اجتماعی، امید، سلامت روان و کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به پارکینسون. روان­شناسی پیری، 2(1)، 35-23.
صداقتی، ع.، و امانی، م. (1395). ارتباط شادکامی ‌و حیطه‌های خاص امیدواری سالمندان با میزان استفاده از فضاهای شهری. روان­شناسی پیری، 2(2)، 90-81.
صفاری­نیا، م.، و درتاج، ا. (1396). اثربخشی معنادرمانی گروهی بر امید به زندگی و بهزیستی روانی و اجتماعی سالمندان زن ساکن آسایشگاه شهر دبی. سالمند، 12(4)، 493-482.
فیروزه­مقدم، س.، برجعلی، ا.، و سهرابی، ف. (1392). اثربخشی آموزش شادکامی‌ بر افزایش امید در سالمندان. سالمندی، 8(4)، 72-67.
کریمی، ف.، جمالی، س.، و خورانی­کریمی، ت. (۱۳۹۴). اثربخشی خنده‌درمانی و درمان راه­حل­مدار به شیوه گروهی. تحقیقات علوم رفتاری، ۱۳(۳)، ۴۷۴-464.
کاتاریا، م. (1393). خندیدن دلیل نمی‌خواهد (ویرایش دوم، ترجمه م. پزشکی). تهران: نواندیش. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2002)
مددی، م.، و خدابخشی­کولایی، ا. (1395). اثربخشی خنده‌درمانی کاتاریا و فعالیت‌های فیزیکی بر امید و معناجویی در سالمندان شهر تهران. پژوهش توانبخشی در پرستاری، 2(4)، 48-40.
مشتاق عشق، ز.، نقوی، ب.، رشوند، ف.، علوی مجد، ح.، و بنادرخشان، ه. (1389). بررسی تأثیر خنده‌درمانی بر خستگی و افسردگی بیماران مبتلا به ام­ اس مراجعه­کننده به انجمن ام اس ایران. دانشکده پرستاری و مامایی، 20(70)، 11-7.
نیکدل، ف.، عرب­زاده، م.، و غضنفری، ن. (1395). بررسی رابطه خودکارآمدی حافظه و امیدواری با کیفیت­زندگی در سالمندان استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 1395. سالمندشناسی، 1(2)،26-19.
 
Ahmet, S. (2016). Psychological vulnerability, resilience, and subjective well-being: The mediating role of hope. Personality and Individual Differences, 102, 68-73.
Bailey, T. C., & Snyder, C. R. (2007). Satisfaction with life and hope: A look at age and marital status. The Psychological Record, 57, 233–240.
Berg, C. J., Rapoff, M. A., Snyder, C. R., & Belmont, J. (2007). The relationship of children's hope to pediatric asthma treatment adherence. The Journal of Positive Psychology, 2, 176–184.
Chang, CH., Tsai, G., & Hsieh, C. J. (2013). Psychological, immunological and physiological effects of a laughing qigong Program (LQP) on adolescents. Complementary Therapies in Medicine, 21, 660-668.
Dogra, A., Basu, S. & Das, S. (2011). Impact of meaning of life and reasons for living to hope and suicidal ideation: A study among college students. SIS Journal of Projective Psychology and Mental Health, 18, 89-102. doi:10.1521/jscp.24.3.401.65616
Dunbar, R. I. M., Baron, R., Frangou, A., Pearce, E., Van Leeuwen, E. J. C, Stow, J… Vugt, M. V. (2012). Social laughter is correlated with an elevated pain threshold, Proceedings of the Royal Society, 279, 1161-1167. doi:10.1098/rspb.2011.1373
Elmali, H., & Balci Akpinar, R. (2017). The effect of watching funny and unfunny videos on post-surgical pain levels. Complementary Therapies in Clinical Practice, 26, 36–41.
Falkenberg, I., Buchkremer, G., Bartels, M., Wild, B. (2011). Implementation of a manual-based training of humor abilities in patients with depression: A pilot study. Psychiatry Research, 186(2), 454-457.
Gilman, R., Dooley, J., & Florell, D. (2006). Relative levels of hope and their relationship with academic and psychological indicators among adolescents. Journal of Social and Clinical Psychology, 25, 166–178. doi:10.1521/jscp.2006.25.2.166
Gleason, L. J., Escue, E. D., & Hogan, T. M. (2018). Older Adult Emergency Department Pain Management Strategies. Clinics in Geriatric Medicine, 34(3), 491–504.
Goldberg, D. P., & Hillier, V. F. (1979). A scaled version of the General Health Questionnaire. Psychological Medicine, 9(1), 139-145.
Gonot-Schoupinsky, F. N., & Garip, G. (2018). Laughter and humour interventions for well-being in older adults: A systematic review and intervention classification. Complementary Therapies in Medicine, 38, 85-91.
Hassed, C. (2013). Mind-body therapies: Use in chronic pain management. Australian family physician, 42(3), 112-117.
Horgas, A. L. (2017). Pain management in older adults. Nursing Clinics of North America, 52(3), 1-7. doi:10.1016/j.cnur.2017.08.001
Ko, H. J., & Youn, C. H. (2011).Effects of laughter therapy on depression, cognition and sleep among the community‐dwelling elderly. Geriatrics & Gerontology International, 11(3), 267-274.
Kong, M., Shin, S. H., Lee, E., & Yun, E. K. (2014). The effect of laughter therapy on radiation dermatitis in patients with breast cancer: a single-blind prospective pilot study. OncoTargets and therapy, 7, 2053–2059.
De Koning, E. J., Timmermans, E. J., van Schoor, N. M., Stubbs, B., van den Kommer, T. N., Dennison, E. M., … Edwards, M. H. (2018). Within-Person Pain Variability and Mental Health in Older Adults with Osteoarthritis: An Analysis Across 6 European Cohorts. The Journal of Pain, 19(6), 690–698.
Lautenbacher, S., Peters, J. H., Heesen, M., Scheel, J., & Kunz, M. (2017). Age
 
changes in pain perception: A systematic-review and meta-analysis of age effects on pain and tolerance thresholds. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 75, 104-113.
Marques, S. C., Lopez, S. J., Fontaine, A. M., Coimbra, S., & Mitchell, J. (2015). How much hope is enough? Levels of hope and students' psychological and school functioning. Psychology in the Schools, 52, 325–334. doi:10.1002/pits.21833
Marques, S. C., & Gallagher, M. W. (2017). Age differences and short-term stability in hope: Results from a sample aged 15 to 80. Journal of Applied Developmental Psychology, 53, 120-126.
Muyan, M., Chang, E. C., Jilani, Z., Yu, T., Lin, J. & Hirsch, J. K. (2015). Loneliness and negative affective conditions in adults: is there any room for hope in predicting anxiety and depressive symptoms? Journal of Psychology, 13, 1-12.
Naugle, K. M., Naugle, K. E., & Riley, J. L. (2016). Reduced Modulation of Pain in Older Adults After Isometric and Aerobic Exercise. The Journal of Pain, 17(6), 719–728.
Oliver, A., Tomás, J. M., & Montoro-Rodriguez, J. (2017). Dispositional hope and life satisfaction among older adults attending lifelong learning programs. Archives of Gerontology and Geriatrics, 72, 80–85.
Parker, C. P., Baltes, B., Young, S., Altmann, R., LaCost, H., Huff, J., & Roberts, J. E. (2003). Relationship between psychological climate perception and work outcomes: a meta- analytic review. Journal of organizational behavior, 24, 389- 416.
Pomeroy, V. M., Frames, C., Faragher, E. B., Hesketh, A., Hill, E., Watson, P., & Main, C. J. (2000). Reliability of a measure of post-stroke shoulder pain in patients with and without aphasia and/or unilateral spatial neglect. Clinical Rehabilitation, 14(6), 584-591.
Ripoll, R.M., Quintana, I. (2010). Laughter and positive therapies: Modern approach and practical use in medicine. Revista de Psiquiatría y Salud Mental (English Edition), 3(1), 27-34.
Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T.,... & Harney, P. (1991). The will and the ways: development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of personality and social psychology60(4), 570-585.
Stevens, J. (1996). Applied multivariate statistics for the social sciences (3rd Ed.). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
Wicksell, R. K., Melin, L., Lekander, M., & Olsson, G. L. (2009). Evaluating the effectiveness of exposure and acceptance strategies to improve functioning and quality of life in longstanding pediatric pain--a randomized controlled trial. Pain, 141(3), 248-57.
Woodforde, J. M., & Merskey, H. (1972). Some relationships between subjective measures of pain. Journal of Psychosomatic Research16(3), 173-178.