رابطه کیفیت خواب و سبک‌ زندگی ارتقادهنده سلامت با سازگاری اجتماعی و امید به زندگی در بین سالمندان

همایی, رضوان; پویان مهر, مهسا

رابطه کیفیت خواب و سبک‌ زندگی ارتقادهنده سلامت با سازگاری اجتماعی و امید به زندگی در بین سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز. ایران.

² گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

با توجه به افزایش جمعیت سالمندان در کشور و اهمیت حیاتی سازگاری و امید به زندگی در آنان، بررسی نقش متغیرهای مختلف در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین هدف از این پژوهش بررسیرابطه کیفیت خواب و سبک زندگی ارتقا‌دهنده سلامت با سازگاری اجتماعی و امید به زندگی در بین سالمندان بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی کانونی بود. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان مقیم سرایهای سالمندان شهر اهواز بود. از این جامعه 140 نفر به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش‌نامههای کیفیت خواب پترزبورگ، سبک زندگی ارتقادهنده سلامت والکر، سازگاری اجتماعی پیکل و سامون و امید به زندگی میلر و پاورز بودند. در تحلیل داده‌ها از همبستگی کانونی استفاده شد. نتایج نشان داد بین مجموعه متغیرهای پیش‌بین (کیفیت خواب و سبک زندگی ارتقادهنده سلامت) و مجموعه متغیرهای ملاک (سازگاری اجتماعی و امید به زندگی) یک تابع معنیدار با ضریب کانونی 689/0 وجود دارد (001/0>P). همچنین ضرایب ساختاری نشانگر این بود که از متغیرهای پیش‌بین، سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و از دسته متغیرهای ملاک، امید به زندگی، بیشترین سهم پیش‌بینی‌کنندگی را در دسته خود دارند. بنابراین با افزایش کیفیت خواب و سبک زندگی ارتقادهنده سلامت می‌توان سازگاری اجتماعی و امید به زندگی را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between health promoting life styles and sleep quality with social adjustment and life expectancy among elderly

نویسندگان [English]

Rezvan Homaei ¹
mahsa pooyanmehr ²

¹ Department of psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

² Department of psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

According to the increment of the elderly population in Iran and the vital significance of their adjustment and life expectancy, the role of diverse variables in the context appears necessary to be studied. Thus, the aim of this study was to investigate the relationship between sleep quality and health promoting life style with social adjustment and life expectancy in the elderly. The research method was descriptive-canonical correlation. The statistical population contained the whole aged individuals residing in the nursing homes located in Ahvaz, Iran among whom 140 were selected using simple random sampling. Research tools included Pittsburgh’s sleep quality, Walker’s health promotion life style, Paykel’s social adjustment, and Miller and Powers’s hope questionnaires. Being analyzed through the canonical correlation, data indicated a significant sequent with canonical coefficient of 0.689 between the set of predictor variables (sleep quality and health promoting life style) and the set of criterion variables (social adjustment and life expectancy). Besides, structural coefficients showed that health promoting life style among predictor variables and life expectancy among criterion variables seem to have the maximum share of prediction in their set. Therefore, the social adjustment and life expectancy can be enhanced through the amplification of sleep quality and health promoting life style.

کلیدواژه‌ها [English]

health promoting life styles
sleep quality
social adjustment
life expectancy
elderly

مراجع

بهادری، آ.، محمدبیگی، ا. ف.، و محمدصالحی، ن. (1395). تعیین سبک زندگی کهنسالان بالاتر از 85 سال و عوامل مؤثر بر آن، در مراکز و سازمانهای حمایتی استان قم. مجله دانشگاهعلومپزشکیقم، 11(7)، 78-75.

پارسامهر، م.، و رسولی‌نژاد، پ. (1394). بررسی رابطه سبک زندگی سلامت محور با سلامت اجتماعی در بین مردم شهر تالش. فصلنامهتوسعهاجتماعی (توسعهانسانیسابق)،10(1)، 66-35.

پاشاخانلو، ت.، و ابوالمعالی الحسینی، خ. (1396). پیشبینی سازگاری اجتماعی بر اساس سبک زندگی در زنان متأهل. مجله علمی-پژوهشی زن و بهداشت، 7(3)، 34-23.

پورکمالی، ط.، یزدخواستی، ف.، عریضی، ح. ر.، و چیتساز، ا. (1396). مقایسه اثربخشی روش دوساهو و ماساژدرمانی در افزایش شادی، سازگاری اجتماعی، امید، کیفیت زندگی و سلامت روان بیماران مبتلا به پارکینسون. فصلنامهعلمی پژوهشیروانشناسیسلامت، 22(2)، 23-32.

تقینژاد، ز.، اقلیما، م.، عرشی، م.، و پور حسین هندآباد، پ. (1396).اثربخشی مداخله مددکاری گروهی با شیوه آموزش مهارتهای اجتماعی بر سازگاری اجتماعی سالمندان. فصلنامه توانبخشی، 18(3)، 230-241.

جناآبادی، ح. (1396). بررسی رابطه سبک زندگی اسلامی و سازگاری شغلی با سلامت اجتماعی: یک مطالعه همبستگی. دوفصلنامهمشاورهکاربردی، 7(2)،54-45.

رشیدی، س.، و بهرامی، م. (1394). عوامل مرتبط با سبک زندگی ارتقادهنده سلامت در سالمندان بستری در بیمارستانهای منتخب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 13(2)، 98-90.

سعیدی، ژ.، فرهنگی، ع. ح.، و تیزدست، ط. (1396). بررسی رابطه میان کیفیت خواب و سازگاری اجتماعی دانشجویان. مقاله ارائه شده در چهارمین کنفرانس بینالمللی نوآوریهای اخیر در روانشناسی، مشاوره و علوم رفتاری، تهران.

صفا، آ.، ادیبحاج باقری م.، و فاضل دربندی، ع. (1394). رابطه بین کیفیت خواب و کیفیت زندگی سالمندان. مجله روان پرستاری، ۳(۳)، ۵۳-۶۲.

عباسی، س.، مهدیزاده، س.، و پیامی بوساری، م. (1391). ارتباط سطح سلامت عمومی با کیفیت خواب در مصدومان شیمیایی مبتلا به برونشیولیت انسدادی. مجله طب نظامی، 14(1)، 19-15.

کوهسالی، م.، میرزمانی، م.، کریملو، م و میرزمانی، م. (1387). مقایسه سازگاری اجتماعی مادران با فرزند دختر عقب‌مانده ذهنی آموزش پذیر. مجله علوم رفتاری، 2(2)، 172-165.

محمدی زیدی، ع.، پاکپور حاجی آقا، ا.، و محمدی زیدی، ب. (1390). روایی و پایایی نسخه فارسی پرسش‌نامه سبک زندگی ارتقادهنده سلامت. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 21(1)، 113-103.

مکرمی، ح.، کاکویی، ح.، دهداشتی، ا.، جهانی، ی.، و ابراهیمی، ح. (1390). مقایسه وضعیت سلامت عمومی و کیفیت خواب در شاغلین شیفتی در کارخانهها. مجله بهداشت، 14(3)، 243-237.

ملک افضلی، ح. (1377). امید به زندگی مردان و زنان ایرانی در سال 1375. مجله حکیم، 1(2)،110-107.

منظری توکلی، ف.، منظری توکلی، ح.ا.، و منظری توکلی، ش. (1394). اثربخشی آموزش گروهی سبک زندگی سالم بر شادی و امیدواری در زندگی دانشجویان دختر ساکن خوابگاه. مقاله ارائه شده در دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.

مهدوی نیسیانی، ز.، حسینی، ج.، شهوه ای، م.، و فتاحی، س. (۱۳۹۵). اثربخشی ورزش بر بهزیستی روانشناختی، کیفیت زندگی و عزت نفس زنان مبتلا به پسوریازیس. مقاله ارائه شده در پنجمینکنفرانس بینالمللی روانشناسی و علوم اجتماعی، تهران.

یزدی، ز. (1391). اختلالات خواب و فعالیت‌های شغلی. قزوین: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی.

Becker, N. B., de Jesus, S. N., Viseu, J. N., Stobäus, C. D., Dieter, C., & Domingues, R. B. (2018). Depression and sleep of life in older adults: Mediation effect of sleep quality. International Journal of Clinical and Health Psychology, 18(1), 8-17.

Bergman, Y. S., Bodner, E., & Haber, Y. (2018).The connection between subjective nearness-to-death and depressive symptoms: The mediating role of meaning in life. Psychiatry Research, 261, 269-273.

Buysse, D. J., Reynolds, C. F., Monk, T. H., Berman, S. R., & Kupfer, D. J. (1989).The Pittsburgh Sleep Quality Index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research. 28(2), 193-213.

Carpenter, J. S., & Andrykowski, M. A. (1998). Psychometric evaluation of the Pittsburgh sleep quality index. Journal of Psychosomatic Research, 45(1), 5–13. doi:10.1016/s0022-3999(97)00298-5

Chen, L., Zhang, J., Fu, W. (2018). Health promoting lifestyles and their related influences among nursing assistants in nursing homes in China. Applied Nursing Research, 39, 97-102.

Chung, J. (2017). Social support, social strain, sleep quality, and actigraphic sleep characteristics: evidence from a national survey of US adults. Sleep Health, 3(1), 22-27.

Erica, I., Lubetkin, E. I., & Jia, H. (2018). Burden of disease due to sleep duration and sleep problems in the elderly, Sleep Health, 4(2), 182-187.

Han, K. M., Han, Ch., Shin, Ch., Jee, H. J., & Kim, S. H. (2018). Social capital, socioeconomic status, and depression in community-living elderly. Journal of Psychiatric Research, 98, 133-140.

Ibáñez-del Valle, V., Silva, J., Castelló-Domenech, A. B., Martinez-Martinez, M., & Cauli, O. (2018). Subjective and objective sleep-quality in elderly individuals: The role of psychogeriatric evaluation. Archives of Gerontology and Geriatrics,76, 221-226.

Chen, J. H., Lauderdale, D. S., & Waite, L. J. (2016). Social participation and older adults' sleep. Social Science & Medicine,149, 164-173.

Kokkinos, C. M., & Saripanidis, I. (2017). A life style exposure perspective of victimization through Facebook among university students. Do individual differences matter? Computers in Human Behavior,74, 235-245.

Lallukka, T., Sivertsen, B., Kronholm, E., Sun Bin, Y., & Glozier, N. (2018). Association of sleep duration and sleep quality with the physical, social, and emotional functioning among Australian adults. Sleep Health, 4(2), 194-200.

Malozemova, I. I. (2016). Social Partnership in Kindergarten and a Preschooler's Healthy life style. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 233, 467-470.

Mansano-Schlosser, T. C., Ceolim, M. A., & Valerio, T. D. (2017). Poor sleep quality, depression and hope before breast cancer surgery. Applied Nursing Research, 34, 7-11.

Marius, P., Pascariu, D., Canudas-Romo, V., & Vaupel, J. W. (2018). The double-gap life-expectancy forecasting model. Insurance: Mathematics and Economics, 78, 339-350.

Meri, F., & Ghodsi, P. (2018). The Relationship between Lifestyle and Life Expectancy with Psychological Well-Being of Patients with Multiple Sclerosis. Depiction of Health, 8(4), 202-208.

Miller J. F., & Powers, M. J. (1998). Development of an instrument to measure hope. Nursing Research, 37(1), 6-10.

Paykel, E. S., Weissman, M. M., & Prusoff, B. A. (1971). Dimensions of social adjustment in depressed women. Journal of Nervous and Mental Disease, 152, 158-172.

Parkinson, J., McDonald, N., Fujihira, H., & Anderson, D. (2018). Lifestyle intervention for improving healh and health behaviours in women with type 2 diabetes: A systematic review of the literature 2011–2017. Maturitas, 111, 1-14.

Ribeiro, P. C., Do Valle, R., Valle, E., Valle, L., & AlvesFior, C. (2013). Quality of life and sleep disorders in elderly. Sleep Medicine, 14(1), 291-295.

Rosenberg, A., Ngandu, T., & Kivipelto, M. (2018). Multidomain lifestyle intervention benefits a large elderly population at risk for cognitive decline and dementia regardless of baseline characteristics: The finger trial. Alzheimer's & Dementia, 14(3), 263-270.

Saint Onge, M. J., & Krueger, P. K. (2017). Health lifestyle behaviors among U.S. adults. SSM-Population Health, 3, 89-98.

Sanaee, M., Zardoshtian, S. H., & Norouzi Seyed Hosseini, R. (2013). Effect of physical activity on quality of life and expectancy of life in elder. Issue of study of sport management, 5(17), 137-158.

Sherry, A., & Henson, R. K. (2005).Conducting and interpreting canonical correlation analysis in personality research: a user-friendly primer. Journal of Personality Assessment, 84(1), 37-48.

Walker, S. N., Sechrit, K. R., & Pender, N. J. (1987). The health promoting lifestyle profile; development and psychometric characteristics. Nurse Research, 36, 76-81.

Zhao, W., Ukawa, Sh., & Tamakoshi, A. (2018). The associations of dietary patterns with all-cause mortality and other lifestyle factors in the elderly: An age-specific prospective cohort study. Clinical Nutrition, in press.