رابطۀ کیفیت خواب با کیفیت زندگی افراد سالمند در سه ناحیۀ شهر تهران

به پژوه, احمد; سلیمانی, سیمین

رابطۀ کیفیت خواب با کیفیت زندگی افراد سالمند در سه ناحیۀ شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران

² دانشجوی دکتری روانشناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

کیفیت خواب در دوران سالمندی، کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و یکی از مشکلات رایج دوران سالمندی، اختلال خواب است. خواب با کیفیت ضعیف، بعد از سردرد و اختلال‌های گوارشی در رتبۀ سوم مشکلات افراد سالمند قرار دارد که از شکایت‌های شایع آنان است. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطۀ کیفیت خواب با کیفیت زندگی در افراد سالمند مقیم در خانه‌های سالمندان سه ناحیۀ شهر تهران بود.مطالعۀ حاضر از نوع طرح‌های توصیفی-تحلیلی است که در خانه‌های سالمندان تحت پوشش سازمان بهزیستی استان تهران اجرا شد. نود فرد سالمند به روش نمونه‌گیری تصادفی و با در نظر گرفتن هوشیاری، توانایی پاسخ‌گویی و تمایل به شرکت در مطالعه، انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌های مقیاس کیفیت خواب پیتزبرگ بایسه و همکاران و مقیاس کیفیت زندگی اورلی بود. داده‌های به دست آمده با استفاده از روش‌های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس مورد تحلیل قرار گرفت.نتایج به‌دست آمده نشان داد که همبستگی مثبت معناداری بین کیفیت زندگی افراد سالمند و کیفیت خواب آنان وجود دارد (001/0>p). در مورد کیفیت زندگی افراد سالمند در سه ناحیۀ شهر تهران تفاوت معناداری مشاهده نشد. اما در رابطه با کیفیت خواب، میانگین کیفیت خواب افراد سالمند ساکن در ناحیۀ جنوب به‌طور معناداری بهتر از نواحی مرکز و شمال شهر تهران بود. به‌منظور بالا بردن کیفیت خواب و کیفیت زندگی افراد سالمند مقیم در خانه‌های سالمندان، لزوم توجه به نیازهای آنان و برگزاری برنامه‌های مراقبت‌ ویژه در دوران سالمندی تأکید می‌شود. همچنین پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده، ارتباط بین خواب، سبک زندگی و ویژگی‌های شخصیتی در افراد سالمند مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between quality of sleep and the quality of life of the elderly in three districts of Tehran

نویسندگان [English]

Ahmad Beh-Pajooh ¹
Simin Solimani ²

¹ Professor, Faculty of Psychology & Education, University of Tehran

چکیده [English]

Sleep quality in old age affects quality of life, and one of the common problems of old age is sleep disorder. The poor quality of sleep, after headache and digestive disorders, is the third most common problem and complaint among the elderly. Therefore, the purpose of this study was to investigate the relationship between quality of sleep and quality of life in the elderly living in nursing homes in three districts of Tehran. The present study is descriptive-analytic and was implemented in nursing homes under the Welfare Organization of Tehran. Ninety elderly individuals were selected by random sampling method and taking into account their vigilance, ability to respond and willingness to participate in the study. The data collection tools consisted of The Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and The Quality of Life Scale. The data were analyzed using Pearson correlation and variance analysis. The results show that there is a significant positive correlation between the quality of life of the elderly and their quality of sleep (p <0.001). There was no significant difference in the quality of life of elderly people in the three districts of Tehran, but in terms of quality of sleep, the average sleep quality of elderly people living in the southern region was significantly better than those in the center and north of Tehran. In order to improve the quality of sleep and quality of life of elderly people living in nursing homes, emphasis is placed on the need to pay more attention to their needs and to conduct special care programs in their elderly years. It is also suggested that in future studies, the relationship between sleep, lifestyle and personality traits in elderly people should be investigated.

کلیدواژه‌ها [English]

Quality of Sleep
quality of life
elderly people living in nursing homes

مراجع

اورلی، ج .(1389). پرسشنامۀ کیفیت زندگی (ترجمة ع، منتظری.، ا، گشتاسبی.، و م، وحدانی‌نیا). تهران: مؤسسه آزمون یار پویا. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1992)

بایسه، د.، رینودز.، منک، ت.، برمن، س. و کاپفر، د (1389). پرسش‌نامه کیفیت خواب (ترجمة س، صالحی). تهران: موسسه آزمون یار پویا. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1989)

به‌پژوه، ا. و سلیمانی، س. (1395). رابطۀ کیفیت خواب با افسردگی در افراد سالمند در سه ناحیۀ شهر تهران. فصلنامۀ سالمند، 11(1)، 79-72.

علیزاده، م.، فخرزاده، ح.، شریفی، ف،. زنجری، ن.، قاسمی، س. (1392). بررسی مقایسه‌ای شاخص‌های سلامت افراد سالمند در دو گروه سنی 64-60 و 69-65 سال در شهر تهران. نشریه دیابت و متابولیسم ایران،13(1)، 61-50.

Akman, T., Yavuzsen, T., Sevgen, Z., Ellidokuz, H., & Yilmaz, A.U. (2015). Evaluation of sleep disorders in cancer patients based on Pittsburgh Sleep Quality Index. European Journal of Cancer Care, 24, 553-559.

Ancoli-Israel, S. (2000). Insomnia in the elderly: A review for the primary care practitioner. Sleep, 1)23(, 36-38.

Ancoli-Israel, S., & Ayalon, L. (2006). Diagnosis and treatment of sleep disorders in older adults. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 14(2), 95-103.

August, K.J., & Sorkin, D.H. (2010). Racial and ethnic disparities in indicators of physical health status: Do they still exist throughout late life? Journal of American Geriatrics Society, 58(10), 2009–2015.

Bhamani, M. A., Khan, M. M., Karim, M. S., & Mir, M. U. (2015). Depression and its association with functional status and physical activity in the elderly in Karachi, Pakistan. Asian Journal of Psychiatry, 14, 46-51.

Buysse, D.J., Reynolds, C.F., Monk, T.H., Berman, S.R. & Kupfer, D.J. (1989). The Pittsburgh Sleep Quality Index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research, 28(2), 193-213.

Cotroneo, A., Gareri, P., Lacava, R., & Cabodi, S. (2004). Use of zolpidem in over 75-year-old patients with sleep disorders and comorbidities. Archives of Gerontology and Geriatrics Supplement, 9, 93-96.

Emek-Savaş, D. D., Güntekin, B., Yener, G.G., & Başar, E. (2016). Decrease of delta oscillatory responses is associated with increased age in healthy elderly. International Journal of Psychophysiology, 103, 103-109.

Harbison, J. (2002). Sleep disorders in older people. Age and Aging, 31, 6-9.

Hoffman, S. (2003). Sleep in the older adult, implications for nurses. Geriatric Nursing, 24(4), 210-216.

Hood, B., Bruck, D., & Kennedy, G. (2004). Determinants of sleep quality in the healthy aged: The role of physical, psychological, circadian and naturalistic light variables. Age and Ageing, 33(2), 159-165.

Komada, Y., Nomura, T., Kusumi, M., Nakashima, K., Okajima, I., Sasai, T. & Inoue, Y. (2011). Correlations among insomnia symptoms, sleep medication use and depressive symptoms. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 65)1(, 20–29.

Krystal, A. D., Means, M. K., Carny, C. E., & Edinger, J. D. (2008). Psychomotor performance deficits and their relation to prior nights’ sleep among individuals with primary insomnia. Sleep, 31, 599–607.

Lai, F. C., Chen, I. H., Chen, P. J., Chien, I. J., Chien, H. W. & Yuan, C. F. (2017). Acupressure, sleep, and quality of life in institutionalized older adults: A randomized controlled trial. Journal of the American Geriatrics Society, 65(5), 103-108.

Nishiura, M., Tamura, A., Nagai, H., & Matsushima, E. (2015). Assessment of sleep disturbance in lung cancer patients: Relationship between sleep disturbance and pain, fatigue, quality of life, and psychological distress. Palliative Supportive Care, 13(3), 575-581.

Ohayon, M., Wickwire, E. M., Hirshkowitz, M., Albert, S. M., Avidan, A., Daly, F. J., Dauvilliers, … Vitiello, M. V. (2017). National Sleep Foundation's sleep quality recommendations: First report. Journal of the National Sleep Foundation, Sleep Health, 3, 6-19.

Pressman, M. R., Figueroa, W. G., Kendrick, M. J., Greenspon, L. W., & Peterson, D. D. (1996). Nocturia. A rarely recognized symptom of sleep apnea and other occult sleep disorders. Current treatment options in the elderly. Archives of Internal Medicine, 156(5), 545-550.

Redeker, N.S., Pigeon, W.R., & Boudreau, E.A. (2015). Incorporating measures of sleep quality into cancer studies. Support Care Cancer, 23, 1145-1155.

Ryff, C.D., & Singer, B. (1998). The contours of positive human health. Psychological Inquiry, 9, 1-28.

Salvador-Carulla, L., Lucas, R., Ayuso-Mateos, J. S., & Miret, M. (2014). Use of the terms “Wellbeing” and “Quality of Life” in health sciences: A conceptual framework. European Journal of Psychiatric, 28(1), 50-65.

Sasai, T., Inoue, Y., Komada, Y., Nomura, T., Matsuura, M. & Matsushima, E. (2010). Effects of Insomnia and Sleep Medication on Health-Related Quality of Life. Sleep, 11, 452–7.

Spirduso, W.W., & Cronin, D.L. (2001). Exercise dose-response effects on quality of life and independent living in older adults. Medicine & Science in Sports & Exercise, 33(6), 598-608.

United Nations (2007). World Population Ageing. Population Division, New York: United Nations.

Zhi, T. F., Sun, X. M., Li, S. J., Wang, Q. S., Cai, J., Li, L. Z., … Jiang, X. Y. (2016). Associations of sleep duration and sleep quality with life satisfaction in elderly Chinese: The mediating role of depression. Archives of Gerontology and Geriatrics, 65, 211-7.