مقایسه‌ی اضطراب مرگ و احساس تنهایی در سالمندان با جهت گیری زندگی خوش‌بینانه و بدبینانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره توانبخشی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه مشاوره، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

با توجه به رشد سریع جمعیت سالمندان در قرن 21 به ویژه در کشورهای در حال توسعه، توجه به برآورده کردن نیازهای جسمانی و روانی سالمندان ضروری است. پژوهش حاضر به منظور مقایسه اضطراب مرگ و احساس تنهایی در سالمندان با جهت­گیری زندگی خوش‌بینانه و بدبینانه انجام شده است. این پژوهش توصیفی از نوع علی-مقایسه ­ای بود. بدین ترتیب که دو گروه از سالمندان (با جهت­گیری زندگی خوش‌بینانه و بدبینانه) از نظر متغیرهای اضطراب مرگ و احساس تنهایی مورد مقایسه قرار گرفتند. جامعه آماری کلیه‌ی سالمندان (6041 نفر) کانون بازنشستگان هواپیمایی ملی ایران (هما) در شهر تهران بودند که در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه این پژوهش 100 نفر بود و از این تعداد 50 نفر با جهت­گیری زندگی خوش‌بینانه (37 مرد و 13 زن) و 50 نفر با جهت­گیری زندگی بدبینانه (37 مرد و 13 زن) بودند که به روش نمونه­گیری در دسترس از این کانون انتخاب شدند. برای جمع­ آوری داده­ ها از پرسش‌نامه­های اضطراب مرگ تمپلر، احساس تنهایی راسل، پپلا و فرگوسن، و مقیاس جهت­گیری زندگی ﺷﻴﻴﺮ و ﮐﺎرور استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل
داده­ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها نشان داد که بین اضطراب مرگ و احساس تنهایی در سالمندان با جهت­ گیری زندگی خوش‌بینانه و بدبینانه تفاوت معنی‌دار وجود دارد (05/0P<). بنابراین با توجه به نتایج بدست آمده می­توان نتیجه‌ گرفت اضطراب مرگ در بین سالمندان با جهت­ گیری زندگی بدبینانه بیشتر است. در مورد متغیر احساس تنهایی اثر متغیر جهت­ گیری زندگی معنی­دار است و میانگین نمرات احساس تنهایی سالمندانی که جهت­ گیری زندگی خوش‌بینانه دارند بطور معنی­ داری بیشتر از احساس تنهایی سالمندانی است که جهت­ گیری زندگی بدبینانه دارند.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Comparison between death anxiety and loneliness among the elderly with optimistic and pessimistic Life Orientation

نویسندگان [English]

  • Azam Moradi 1
  • Asieh Shariatmadari 2
چکیده [English]

Due to the rapid growth of the elderly population in the 21st century, especially in developing countries, paying attention to the physical and psychological needs of the elderly is essential. This study aimed to compare death anxiety and loneliness among the elderly with optimistic and pessimistic life orientation. The method of this study was descriptive and a causal-comparative research. Thus, the two groups of elderly with optimistic and pessimistic Life orientation were compared according to death anxiety and loneliness. All the elderly population (6041 people) from retirement center of Iranian national airline (Homa) in Tehran were chosen and examined in 1395. To collect the data, Templar’s Death Anxiety Scale (DAS), Loneliness questionnaire (UCLA) and Life Orientation examination (LOT-R) were used. In order to analyze the data, multivariate analysis of variance (MANOVA) was used. Analysis of the data showed that death anxiety and loneliness in the elderly with optimistic and pessimistic Life Orientation has a significant difference (P<0/05). Thus, according to the results, the elderly with pessimistic life orientation has the higher level of death anxiety. Also Life orientation has a significant relationship with loneliness and the grades of loneliness among the elderly with pessimistic orientation is significantly higher than those with optimistic life orientation. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • death anxiety
  • Loneliness
  • optimistic and pessimistic Life Orientation
  • elderly
دهشیری، غ.، برجعلی، ا.، شیخی، م.، و حبیبی عسکرآباد، م. (1387). ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تنهایی در بین دانشجویان. فصلنامة روانشناسی، 12(47) 296-282.
رجبی، غ.، و بحرانی، م. (1380). تحلیل عاملی سوال­های مقیاس اضطراب مرگ. مجله روانشناسی، 20، 345-331.
ﺳﺮﻭﻧﺪﻳﺎﻥ، ن.، ﻭ ﺣﺴﻦ­ﭘﻮﺭ، ن. (1382). ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻭ ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﻣﺮگ ﺩﺭ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻥ (ﭘﺎﻳﺎﻥ­ﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ چاپ نشده). ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ، ﺍﻫﻮﺍﺯ.
ﺷﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﺬرﺟﻲ، ف. ﭘﺎﻛﺪاﻣﻦ، ش.، ﺣﺴﻦ ﺗﻮﻛﻠﻲ­زاده، م. (1389). ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺧﺎﻃﺮه گویی بر میزان افسردگی و احساس تنهایی ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان. ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﺔ روانشناسی کارﺑﺮدی، 1، 39-26.
فرهادی، ع.، عبیداوی، ض.، موحدی، ی.، رحیمی، م.، و مبشر، ع.، (1392). مقایسه و ارتباط حمایت اجتماعی و استرس با رضایت از زندگی در سالمندان شهر خرم آباد در سال 1392. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی لرستان، 13(2)، 22-14.
قربانعلی پور، م.، اسماعیلی، ع. (1391). تعیین اثربخشی معنادرمانی بر اضطراب مرگ در سالمندان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 9، 68-53.
کجباف، م. ب.، عریضی، ح. ر.، و خدابخشی، م. (1385)، هنجاریابی، پایایی و روایی مقیاس خوش‌بینی و بررسی رابطه
خوش‌بینی، خود تسلط­یابی و افسردگی در شهر اصفهان. مطالعات روانشناختی، 1(2)، 68-51.
 
Asher, S. R., & Paquette, J. A. (2003). Loneliness and peer relations in childhood. Current Directions in Psychological Science, 12(3), 75-78.
Assari, S., & Lankarani, M. M. (2016). Race and gender differences in correlates of death anxiety among elderly in the United States. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences, 10(2), 20-24.
Barlow, M. A., Wrosch, C., Heckhausen, J., & Schulz, R. (2016). Control strategies for managing physical health problems in old age: Evidence for the motivational theory of life-span. Development Perceived Control: Theory, Research, and Practice in the First 50 Years, 77, 415-427.
Barrett, A. E & Robbins, C. (2008). The multiple sources of women’s aging anxiety and their relationship with psychological distress. Journal of Aging and Health, 20(1), 32-65.
Ben-Zur, H. (2012). Loneliness, optimism, and well-being among married, divorced, and widowed individuals. The Journal of psychology146(1-2), 23-36.‏
Bolognesi, C., Migliore, L., Lista, F., Caroli, S., Patriarca, M., De Angelis, R. & Colognato, R. (2015). Biological monitoring of Italian soldiers deployed in Iraq. Results of the SIGNUM project. International Journal of Hygiene and Environmental Health, 12(1), 20-31.
Bretherton, S. J., & McLean, L. A. (2015). Interrelations of stress, optimism and control in older people's psychological adjustment. Australasian journal on ageing, 34(2), 103-108.
Brown, A. G. (2011). An examination of the relationship between death anxiety, optimism, depression, and anxiety (Doctoral dissertation). Texas Tech University.
Cacioppo, J. T., Hawkley, L. C., Ernst, J. M., Burleson, M., Berntson, G. G., Nouriani, B., & Spiegel, D. (2006). Loneliness within a nomological net: An evolutionary perspective. Journal of research in personality, 40(6), 1054-1085.
Colby, D. A., & Shifren, K. (2013). Optimism, mental health, and quality of life: a study among breast cancer patients. Psychology, health & medicine, 18(1), 10-20.
De Jong Gierveld, J., Van Tilburg, T. G., & Friedman, H. S. (2016). Social isolation and loneliness. Encyclopedia of Mental Health, 4(2), 175-178.
Dumitrache, C. G., Windle, G., & Herrera, R. R. (2015). Do social resources explain the relationship between optimism and life satisfaction in community-dwelling older people? Testing a multiple mediation model. Journal of Happiness Studies, 16(3), 633-654.
Fountoulakis, K. N., Siamouli, M., Magiria, S., & Kaprinis, G. (2008). Late-life depression, religiosity, cerebrovascular disease, cognitive impairment and attitudes towards death in the elderly: Interpreting the data. Medical Hypotheses, 70(3), 493-496.
Galatzer-Levy, I. R., & Bonanno, G. A. (2014). Optimism and death predicting the course and consequences of depression trajectories in response to heart attackPsychological Science, 25(12), 2177-2188.
Giltay, E. J., Kamphuis, M. H., Kalmijn, S., Zitman, F. G., & Kromhout, D. (2006). Dispositional optimism and the risk of cardiovascular death: the Zutphen Elderly Study. Internal Medicine, 166(4), 431-436.
Gire, J. T. (2002). How Death Imitates Life: Cultural Influences on Conceptions of Death and Dying. In W. J. Lonner, D. L. Dinnel, S. A. Hayes , & D. N. Sattler (Eds.). Online Readings in Psychology and Culture. Washington: Center for Cross Cultural Research.
Gison, A., Rizza, F., Bonassi, S., Donati, V., & Giaquinto, S. (2015). Effects of dispositional optimism on quality of life, emotional distress and disability in Parkinson’s disease outpatients under rehabilitation. Functional neurology, 30(2), 105-108.
Henrich L. M., & Gullone E. (2006). Clinical significance of loneliness: A literature review. Clinical Psychology Review, 26, 695-718.
Hacihasanoğlu, R., Yildirim, A., & Karakurt, P. (2012). Loneliness in elderly individuals, level of dependence in activities of daily living (ADL) and influential factors. Archives of gerontology and geriatrics, 54(1), 61-66.
Hatami, M., Fadayi, M., & Rezaei, Z. (2015). The relationship between psychological wellbeing, optimism and existential anxiety in elderly men. International Journal of Academic Research, 7(1), 31-33.
Henrie, J., & Patrick, J. H. (2014). Religiousness, religious doubt, and death anxiety. The International Journal of Aging and Human Development, 78(3), 203-227.
Hirsch, J. K., Walker, K. L., Chang, E. C., & Lyness, J. M. (2012). Illness burden and symptoms of anxiety in older adults: optimism and pessimism as moderators. International Psychogeriatrics, 24(10), 1614-1621.
Jobin, J., Wrosch, C., & Scheier, M. F. (2014). Associations between dispositional optimism and diurnal cortisol in a community sample: When stress is perceived as higher than normal. Health psychology, 33(4), 382-384.
Kang, T. K. (2013). Death Anxiety (Thantaphobia) Among Elderly: A Gender Study. Indian Journal of Gerontology, 27(4).
Kim, J., Lee, S., Chun, S., Han, A., & Heo, J. (2016). The effects of leisure-time physical activity for optimism, life satisfaction, psychological well-being, and positive affect among older adults with loneliness. Annals of Leisure Research, 20(2),1-10.
Pänkäläinen, M., Kerola, T., Kampman, O., Kauppi, M., & Hintikka, J. (2016). Pessimism and risk of death from coronary heart disease among middle-aged and older Finns: an eleven-year follow-up study. BMC Public Health16(1), 1124.
Rius-Ottenheim, N., van der Mast, R. C., Zitman, F. G., & Giltay, E. J. (2012). The role of dispositional optimism in physical and mental well-being. Positive Psychology Perspective on Quality Of Life, 12(2), 149-173.
Routasalo, P. E., Savikko, N., Tilvis, R. S., Strandberg, T. E., & Pitkala, K. H. (2006). Contacts and Their Relationship to Loneliness among people –Apopulation- Based study. Gerontology, 52,181-187.
Scheier, M. F., Carver, C. S., & Bridges, M. W. (2001). Optimism, pessimism, and psychological well-being. In E. C. Chang (Ed.), Optimism & pessimism: Implications for theory, research, and practice (pp. 189-216).
Scheier, M. F., Carver, S., & Bridges, M. W. (1994). Distinguishing optimism from neuroticism (and trait anxiety, self-mastery, and self-esteem): Reevaluation of the orientation test. Journal of Personality and Social Psychology, 67, 1063-1078.
Singh, B., & Kiran, U. V. (2013). Loneliness among elderly women. International Journal of Humanities and Social Science Invention2(2), 10-14.
Snyder, C. R., & Lopez, S. J. (2009). Oxford handbook of positive psychology. Oxford University Press, USA.
Sura, L., Madhavan, A., Carnaby, G., & Crary, M. A. (2012). Dysphagia in the elderly: management and nutritional considerations. Clinical Interventions in Aging, 7(287), 98-102.
Tak, S. H. (2006). An insider perspective of daily stress and coping in elders with arthritis. Orthopaedic Nursing, 25(2), 127-132.
Templer, D., Awadalla, A., Al-Fayez, G., Frazee, J., Bassman, L., & Connelly, H. J. (2006). Construction of a death anxiety scale-extended. Journal of Death and Dying, 53(3), 209-226.
World Health Organization. (2011). Facts on ageing and the life course. World Health Organization, Geneva, Switzerland Retrieved from http: //www. who. int/features/factfiles/ageing/en/
Yaylagul, N. K., & Seedsman, T. (2012). Ageing: The Common Denominator? Journal of Population Ageing, 5(4), 257-279.