مقایسه اثربخشی ذهن‌آگاهی و مهارت‌های مقابله‌ای معنوی بر اضطراب مرگ و فشار خون سالمندان مبتلا به فشار خون بالا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

ذهن‌آگاهی به ‌عنوان توجه پذیرا و آگاهی به تجارب و وقایع زمان حال تعریف می‌شود. در کنار ذهن‌آگاهی، منابع معنوی نیز از جمله نیروهای درونی بیماران است که در یکپارچگی و تمامیت جسم و روان آنان نقش بسیاری دارد. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی ذهن‌آگاهی و مهارت‌های مقابله‌ای معنوی بر اضطراب مرگ و فشارخون سالمندان مبتلا به فشارخون بالا انجام شد. این پژوهش نیمه-تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی‌ پژوهش سالمندان مبتلا به فشارخون با‌لای مرکز سالمندان شهر بهشهر در سال 1394 بودند. در مجموع 30 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه جایگزین شدند. گروه‌های آزمایش 8 جلسه 70 دقیقه‌ای با روش‌های ذهن‌آگاهی و مهارت‌های مقابله‌ای معنوی آموزش دیدند. اضطراب مرگ و فشار خون گروه‌ها در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون اندازه‌گیری و داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد روش‌های ذهن‌آگاهی و مهارت‌های مقابله‌ای معنوی به طور معناداری باعث کاهش اضطراب مرگ و فشار خون سالمندان مبتلا به فشار خون بالا شدند. همچنین روش مهارت‌های مقابله‌ای معنوی بیشتر از روش ذهن‌آگاهی باعث کاهش فشار خون سالمندان مبتلا به فشار خون بالا شد، اما میان دو روش در کاهش اضطراب مرگ سالمندان مبتلا به فشار خون بالا تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0>p). با توجه به نتایج پیشنهاد می‌شود مشاوران و درمانگران برای بهبود ویژگی‌های سالمندان مبتلا به فشارخون بالا به ترتیب از روش‌های مهارت‌های مقابله‌ای معنوی و ذهن‌آگاهی استفاده کنند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Comparison between the Effectiveness of Mindfulness and Spiritual/Religious Coping Skills on Death Anxiety and Blood pressure of the Elderly Patients with Hypertension

نویسندگان [English]

  • Mahdi Gholmi 1 2
  • Fariba hafezi 2
  • Parviz Askari 2
  • farah Naderi 2
چکیده [English]

Mindfulness is defined as receptive attention and awareness of the experiences at present time. Along with mindfulness, spiritual resources are also among the patients' inner powers that play a crucial role in the integrity or completeness of their body and mind. This research aimed to compare the effectiveness of mindfulness and spiritual/religious coping skills on death anxiety and blood pressure of the elderly with hypertension. The design of this study was quasi experimental, pretest-posttest control group. The subjects of the study included all the elderly with hypertension in a nursing home of Behshahr city in 2015. By using convenience sampling method, 30 individuals were selected and randomly assigned to three groups (each group with 15 person). The experimental groups took lessons on mindfulness and spiritual/religious coping skills in 8 sessions of 70 minutes. The death anxiety and blood pressure of the groups were measured during pretest and posttest. The data were analyzed by multivariate analysis of covariance (MANCOVA) method. The findings showed mindfulness and spiritual/religious coping skills significantly led to decrease in death anxiety and blood pressure of the elderly with hypertension. Also, the spiritual/religious coping skills method was more effective than mindfulness method on decreasing blood pressure of the elderly with hypertension, but there is no significant difference between two methods in decreasing death anxiety of the elderly with hypertension (P<0.05). The results suggest that counselors and therapists may use spiritual/religious coping skills and in the second place, mindfulness methods to improve health condition of the elderly with hypertension.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness
  • spiritual/religious coping skills
  • death anxiety
  • Blood Pressure
  • elderly
امجد، ف.، و بخاری، ز. (1393). مقایسه بهزیستی معنوی و راهبردهای مقابله ای در بیماران دارای اختلال اضطراب مرگ. مجله سلامت ذهنی، 8(1)، 21- 38.
دباغی، پ. (1388). بررسی نقش معنویت و مذهب در سلامت. مجله ناهنجاری ذهنی، 4(1)، 1-4.
فرزانگ، پ.، حبیبیان، م.، فاضلی، م.، و موسوی، س. (1392). تأثیر تمرینات ایروبیک بر نشانه های درونی فشار خون زنان یائسه. مجله علوم پزشکی ارومیه،  24(8)، 624-632.
حاجی زاده، ر،. عبدالله زاده، ح،. غلامی، م. (1395). تأثیر مهارت های مقابله مذهبی-معنوی بر اضطراب و راهبرد کنارآمدن با استرس بیماران دیابتی تیپ دو. فصلنامه پرستاری دیابت، 4(4)، 72-83 .
جهانگیرپور، م.، موسوی، س.، جاوید، م.، سالاری، آ.، و رضایی، س. (1391). اثربخشی اموزش ذهن‌آگاهی گروهی بر افسردگی و اضطراب بیماران کرنر قلب. مجله علوم پزشکی ارومیه ، 24(9)، 730-739.
خسروی، ا.، و قربانی، م. (1395). اثر بخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر استرس و فشار خون زنان مبتلا به فشار خون بالا. مجله فیض، 20(4)، 361-368.
مهرابی­زاده هنرمند، م.، احمدیان، آ.، زرگر، ی.، شهبازیان، ها.، و خدیو، م. (1392). تأثیر درمان شناختی ذهن‌آگاهی بر فشارخون سیستولیک و دیاستولیک مردان مبتلا به فشارخون بیمارستان گلستان اهواز. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 21(4)، 244-254.
معتمدی، آ.، پژوهی­نیا، س.، و فاطمی، م. (1394). تأثیر بهزیستی معنوی و انعطاف پذیری در پیش بینی اضطراب مرگ سالمندان. مجله شفای خاتم، 3(2)، 19-26.
معینی، م.، طالقانی، ت.، محرابی، ت.، و موسی­الرضا، آ. (1393). تأثیر برنامه مراقبت معنوی بر سطوح اضطراب بیماران مبتلا به سرطان خون. مجله سلامت و مراقبت، 19(1)، 88-93.
نوری، ر.، و بوالهری، ج. (1390). آموزش مهارت های معنوی. تهران: انتشار دانشگاه تهران.
رجبی، گ.، و برهانی، م. (1380). تحلیل عاملی مقیاس اضطراب مرگ. مجله روانشناسی، 5(4)، 331-344.
Cummings, P., & Pargament, K. (2012). Medicine for the spirit religious coping in individuals with medical conditions. Journal of Religious, 1, 28-53.
 
ElFarra, J., Bean, C., & Martin, J. (2016). Management of hypertensive crisis for the obstetrician/gynecologist. Journal of Obstetrics Gynecology Clinics of North America, 43(4), 623-637.
Ganz, F., & Jacobs, J. (2014). The effect of humor on elder mental and physical health. Journal of Geriatric Nursing, 35(3), 205-211.
Greer, D., & Abel, W. (2017). Religious/spiritual coping in older African American women. Journal of Qualitative Report, 22(1), 237-260.
Iverach, L., Menzies, R. G., & Menzies, R. (2014). Death anxiety and its role in psychopathology: reviewing the status of a transdiagnostic construct. Journal of Clinical Psychology Review, 34(7), 580-593.
Kabat-Zinn, J.)2003). Mindfulness-based interventions in context: past present and future. Journal of Clinical psychology Science and Practice, 10, 144-156.
Kirk, U., Gu, X., Harvey, A., Fonagy, P., & Montague, P. (2014). Mindfulness training modulates value signals in ventromedial prefrontal cortex through input from insular cortex. Journal of Neuro Image, 100, 254-262.
Koenig, H. (2012). Religion, spirituality, and health: the research and clinical implications. Journal of International Scholarly Research Network, 1, 1-33.
Lindsay, E., & Creswell, J. (2017). Mechanisms of mindfulness training: monitor and acceptance theory (MAT). Journal of Clinical Psychology Review, 51, 48-59.
Momeni, J., Omidi, A., Raygan, F., & Akari, A. (2016). The effects of mindfulness-based stress reduction on cardiac patients' blood pressure, perceived stress, and anger: a single-blind randomized controlled trial. Journal of American Society of Hypertension, 10(10), 763-771.
Nagai, M., Hoshide, S., Ishikawa, J., Shimada, K., & Kario, K. (2012). Visit to visit blood pressure variations: new independent determinants for carotid artery measures in the elderly at high risk of cardiovascular disease. Journal of American Society of Hypertension, 5(3), 184-192.
Roger, J., Michele, Y., Sue, R., Gail, J., & Josephine, M. (2016). Knowing planning for and fearing death: do adults with intellectual disability and disability staff differ. Journal of Research in Developmental Disabilities, 49, 47–59.
Sanko, J., McKay, M., & Rogers, S. (2016). Exploring the impact of mindfulness meditation training in pre-licensure and post graduate nurses. Journal of Nurse Education Today, 45, 142-147.
Schultz, D.)2016). Effects of a brief induction on death-related anxiety (Master Thesis). Retrieved from http://aquila.usm.edu/masters_theses/177 
Song, Y., & Lindquist, R. (2015). Effects of mindfulness-based stress reduction on depression, anxiety, stress and mindfulness in Korean nursing student. Journal of Nurse Education Today, 35(1), 86-90.
Tedder, M., Shi, L., Si, M., Franco, R., & Chen, L. (2015). Mindfulness therapy: a study on efficacy of blood pressure and stress control using mindful meditation and eating apps among people with high blood pressure. Journal of Medicines, 2, 298-309.
Templer, D. I. (1970). The construction and validation of a Death Anxiety scale. Journal of General Psychology, 82, 165-177.