اثربخشی معنادرمانی گروهی بر افزایش بهزیستی روان شناختی زنان بازنشسته سالمند

تقوایی نیا, علی; دلاوری زاده, سارا

اثربخشی معنادرمانی گروهی بر افزایش بهزیستی روان شناختی زنان بازنشسته سالمند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، ایران.

² دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، ایران.

چکیده

معنا در زندگی سالمندان به طرز پیچیدهای با بهزیستی درآمیخته است و نقش مؤثری بر توانایی آنها در کنار آمدن مثبت با فشارهای روانی و چالش ها دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی معنادرمانی گروهی بر افزایش بهزیستی روانشناختی معلمان زن بازنشسته سالمند بود. طرح پژوهش، نیمه تجربی و از نوع پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه معلمان زن بازنشسته ی سالمند کانون بازنشستگان شهر یاسوج بود. جهت انتخاب گروه نمونه ی واجد شرایط، بعد از اعلام فراخوان، 40 نفر از زنان شرکت کننده که نمراتشان یک انحراف معیار پایینتر از میانگین بود به شیوه ی نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایشی و گواه، مداخله ی آزمایشی (معنادرمانی گروهی) بر روی گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای و یک بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام برنامه ی آموزشی از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989) و پروتکل درمان متمرکز بر معنادرمانی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری به کار گرفته شد. نتایج نشان داد مداخله ی مبتنی بر معنادرمانی گروهی منجر به افزایش بهزیستی روانشناختی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شد. یافته های این پژوهش به طور بالقوه، تلویحات کاربردی مهمی برای متخصصان و درمانگران جهت اهتمام ویژه به آموزش معنادرمانی در مسیر کمک به زنان سالمند دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Group Logotherapy on the increase of Psychological Well-Being of The Elderly Retired Women

نویسندگان [English]

Ali Taghvaeenia ¹
Sara Delavarizadeh ²

چکیده [English]

Meaning in lives of the elderly is intricately intertwined with the well-being and has an effective role in their ability to cope with stress and challenges. The purpose of this research was to investigate the effectiveness of group logotherapy on the increase of psychological well-being of the elderly retired women. The design of the research was semi-experimental and it considered pretest and posttest with control group. The subjects were all the elderly retired women who were registered as the members of the Retired Association in Yasouj. The sample included forty persons who were randomly selected among the volunteers of participating in this study whose scores were one standard deviation lower than the mean. They were divided into two groups: The control group and the experimental group. The experimental group received group logotherapy for ten sessions (each session ninety minutes and once a week). After utilizing the interaction, posttests were given to both groups. In order to collect the data Psychological Well-being Scale (Ryff, 1989) and treatment protocol based on logotherapy were used. The data analyzed by multivariate analysis of covariance (MANCOVA). The results showed that the group logotherapy increased the psychological well-being of the experimental group in comparison with the control group. The findings of this study has potentially important implications for professionals and therapists in order to gain their attention to help the elderly women by using logotherapy.

کلیدواژه‌ها [English]

logotherapy
psychological well-being
elderly

مراجع

اصغری، ن.، علی اکبری، م.، دادخواه، ا. (1391). معنادرمانی گروهی به عنوان روش توان بخشی کاهش افسردگی زنان سالمند. مجلهی مطالعات ناتوانی،2(38)، 36-31.

اکبرزاده، ن. (1386). گذر از نوجوانی به پیری (روانشناسی رشد وتحول). تهران: نشر مؤلف.

بیانی، ع. ا، کوچکی، ع. م و بیانی، ع. (1387). روایی و پایایی مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف. مجلهی روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 2(14)، 151-146.

دژکام، ن. (1383). انطباق و هنجاریابی مقیاس ناامیدی بک در مـورد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهـران. فصـلنامهی پـژوهشهـای روانشناختی، 2(8)، 39-26.

سودانی، م.، شجاعیان، م.، و نیسی، ع.(1391). اثربخشی معنا درمانی گروهی بر احساس تنهایی مردان بازنشسته.
مجلهی پژوهشهای علوم شناختی و رفتاری،2( 2)، 45-35.

شجاعیان، م. (1390).بررسی اثربخشی معنادرمانی به شیوهی گروهی برافزایش امید به زندگی و کاهش احساس تنهایی در بازنشستگان شهرستان ممسنی (پایان نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد). دانشگاه شهید چمران، اهواز.

صدری دمیرچی، ا.، و رمضانی، ش. (1395). اثربخشی درمان وجودی بر احساس تنهایی و اضطراب مرگ در سالمندان. مجلهی روانشناسی پیری، 1(2)، 12-1.

فرانکل، و. (1392). انسان در جستجوی معنی (ترجمهی ن. صالحیان و م. میلانی). تهران: درسا. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 1967)

قربانعلیپور، م و اسماعیلیپور، ع. (1391). تعیین اثربخشی معنا درمانی بر اضطراب مرگ سالمندان. فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 9، 68-53.

ولایی، ن.، و زالیپور، س. (1394). اثربخشی معنا درمانی بر اضطراب مرگ سالمندان. مجلهی روانشناسی پیری، 1(5)، 49-35.

Auhagen, A. E. (2000). On the psychology of meaning of life. Swiss Journal of Psychology, 59, 34–48.

Damásio, B. F., Melo, R. L. P., & Silva. E. (2013). Meaning in life, psychological well-being and quality of life in teachers.Paidéia, 23(54), 73-82.

Frankl, V. E. (2014). The will to meaning: Foundations and applications of logotherapy. New York, NY: Penguin.

Frankl, V. E. (1967). Psychotherapy and existentialism New York: SquarePress.

García-Alandete, J. (2015). Does meaning in life predict psychological well-Being? The European Journal of Counseling Psychology, 3(2), 89–98.

Gladis, M. M., Gosch, E. A., Dishuk, N. M., & Crits-Cristoph, P. (1999). Quality of life: Expanding the scope of clinical significance. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 67, 320-331.

Halama, P. (2005). Relationship between meaning in life and the big five personality traits in young adults and the elderly. Studia Psychological, 47(3), 167-178.

Ho, M. Y., Cheung, F. M., & Cheung, S. F. (2010). The role of meaning in life and optimism in promoting well-being. Personalityand Individual Differences, 48, 658-663.

Kang, K. A., Im, J. I., Kim, H. S., Kim, S. J., Song, M. K., & Sim, S. (2009).The effect of logotherapy on the suffering, finding meaning, and spiritual well-being of adolescents with terminal cancer. JournalofKoreanAcademy of Child Health Nursing, 15(2), 136-144.

King, D. B. (2008).Rethinking claims of spiritual intelligence: A definition, model, and measure)Master Thesis(. Trent University.

Kleftaras, G., & Psarra, E. (2012). Meaning in life, psychological well-being and depressive symptomatology: A comparativestudy. Psychology, 3(4), 337-345.

Lazarus, R. S., & Lazarus, B. N. (2006). Coping withaging. Oxford University Press.

Lent, R. W. (2004).Toward a unifying theoretical and practical perspective on well-being and psychosocial research. Journal of Counseling Psychology, 51(4), 482-509.

May, R., & Yalom, I. (1989). Existential psychotherapy. In R. J. Corsini & D. Wedding (Eds.), Current Psychotherapies (4^th.ed.). Itasca, IL: F. E. Peacock Publishers, Inc.

Nathan, P. A. (2010). Cultural diversity in expression andexperience of positive well-being among homeless men enrolled in a residential treatment facility (Doctoral Dissertation). Pepperdine University.

Oishi, S., & Diener, E. (2014). Residents of poor nations have a greater sense of meaning in life than residents of wealthy nations. Psychological Science, 25(2), 422-430.

Okozi, I. F. (2010). Attachment to God: Its impact on the psychological well-being of persons with religious vocation (Doctoral Dissertation). Seton Hall University.

Psarra, E., &Kleftaras, G. (2013). Adaptation to physical disabilities: The role of meaning in life and depression. The European Journal of Counseling Psychology, 2(1), 79-99.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudemonic well-being. Annual Review of Psychology, 52, 141-166.

Ryan, R. M., & Huta, V. (2009). Wellness as healthy functioning or wellness as happiness: The importance of eudaemonist thinking (response to the Kashdan et al. and Waterman discussion). The Journal of Positive Psychology, 4, 202-204.

Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on themeaning of psychological well-being. Journal of

Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.

Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure ofpsychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.

Ryff, C. D., & Singer, B. (1998).The contours of positive human health. Psychological Inquiry, 19, 1-28.

Sakhavat, T., Younas, M. R., & Nawaz, S. (2016). A study on life style and patstimes retired people. Journal of Social Sciences, 1(6), 215-219.

Seligman, M. E. P. (2002). Authentic happiness. New York: Free Press.

Shao, J., Shen, J., Zhang, K., & Lin, T. (2013). Meaning in life and well-being of older stroke survivors in Chinese communities: Mediating effects of mastery and self-esteem. Health, 5 (4), 743-748.

Tse, W.S., & Yip, T.H. (2009). Relationship among dispositional forgiveness of others, interpersonal adjustment and psychological well-being: Implication for interpersonal theory of depression. Personality and Individual Differences, 46, 365-368.

Whitbourne, S. K. (2005). Adult development aging: Bio-psycho-social perspectives (2th.ed). New York: Basic.

Wray, L. M. (2005). Meaning-based coping in adults with chronic low back pain (doctoral Dissertation). University of Kentucky.

Yalom, I. D. (1995). The theory and practice of group psychotherapy (4^th.ed). New York: Basic

Yalom, I. D., & Leszcz, M. (2005).Thetheory and practice of group psychotherapy. New York: Basic

Zika, S., & Chamberlain, K. (1992).On the relation between meaning in life and psychological well-being. British Journal of Psychology, 83, 133-145.