سـالمـنـدان، روایت‌پردازی کودکی و حـافـظـه جمعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

«روایت» و «روایت‌پردازی» بخشی جدا نشدنی از حیات روانی-اجتماعی انسانی است؛ تا جایی که حتی می‌توان گفت چیزی به نام انسان، بدون این مؤلفه و مؤلفه همزاد آن، یعنی «زمان»، غیر قابل تعریف و تصور است. نوشتار حاضر کوششی است در جهت شناخت چگونگی ساز و کار روایت‌پردازی، با عنایت به مفهوم حافظه جمعی و مشخصا ابژه‌های خاموش تاریخی در نزد سالمندان. چنین کوششی می‌تواند به «فهم» چنان سازوکاری مدد رساند و در حد وسع خود، دریچه هایی رو به موضوع مورد بحث بگشاید. البته این گشایش، می‌تواند مستقیم یا غیر مستقیم -و به عنوان هدفی بطئی- به سمت مطالعه و یا اقدامات درمانی همدلانه بعدی با سالمندان، در ساحت خاطره‌درمانی، گشوده شود. ماهیت این نوشتار، اشاراتی تئوریک و ترکیب مفهومی ‌آن اشارات را می‌طلبد و بدین لحاظ بخشی اساسی از پیکره آن برچنین مبنایی نقش خواهد بست. برای پیکربندی انضمامی داستان این نوشتار، میدان مطالعه تجربی آن، جهان روایتی سالمندان کرمانشاهی 82 تا 84 ساله دردسترس انتخاب شده است و ابژه مرکزی مورد نظر برای حافظه جمعی آنها در دوران کودکی، واقعه اسکان برخی از لهستانی‌ها در حین حضور متفقین در کرمانشاه، یعنی زمانی که آنان بین 6 تا 8 ساله بوده اند، قرار داده شده است. پس از مصاحبه نیمه ساختاریافته با آنان، چگونگی حک عناصر آن ابژه مرکزی در «جهان ادراک» شان و جولانِ عناصر پیدا و پنهان آن ابژه مرکزی در منظومه روایت‌پردازی­شان تدوین شده است و با تکیه بر مفاهیم تئوریک، کوششی برای بحثی انضمامی انجام پذیرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Elderly, Childhood Narration and Collective Memory

نویسنده [English]

  • Nader Amiri
Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

“Narrative” and “narration” appear to be inseparable parts of the human psychosocial life, to the extent that it can even be mentioned that human being seems to be indefinable and inconceivable without this component and its twin component, namely “time”. The present manuscript is an attempt to understand how the mechanism of narration works, with regard to the concept of collective memory and specifically the silent historical objects in the elderly. Such an effort may help to “understand” such a mechanism and, to its maximum extent possible, open the door to the subject matter. Of course, this launching can be opened directly or indirectly, and as a dilatory goal, to the subsequent studies of or empathetic therapeutic proceedings for the elderly, in the field of reminiscence therapy. The nature of this manuscript demands theoretical allusions and the conceptual composition of those allusions, and therefore an essential part of its body will be based on such a basis. To concretely configure the story of this manuscript, the narrative world of the 82- to 84-year-olds from Kermanshah, Iran have been selected as the experimental domain of study. The central object of their childhood collective memory was set on the settlement of some Polish migrants in Kermanshah during the presence of the allied, that is, when they were between seven and eight years old. Having conducted a semi-structured interview with them, there was compiled the way of imprinting the elements of that central object in their “world of perception” and the parade of the overt and covert elements of that central object in their narrative system. Besides, based on theoretical concepts, an attempt has been made to provide a concrete discussion.
References
Atkinson, R. L. (2018). The contex of psychology (translated by M. T. Braheni). Tehran: Roshd. [Persian]
Bals, K. (2001). Generational mentality, a psychoanalytic view of generational differences. Argenon Journal, 19, 1-30. [Persian]
Brockmeier, J. (2002). Remembering and forgetting: Narrative as cultural memory. Culture & Psychology, 8(1), 15-43.
Brockmeier, J. & Carbaugh, D. (Eds.). (2001). Narrative and Identity, Studies in Autobiography, Self and Culture. John Benjamins Publishing Company.
Cattell, M. G., & Climo, J. (Eds.). (2002). Social memory and history: Anthropological perspectives. Altamira Press.
Fiske, J., & Hartley, J. (1978). Reading television Methuen. Methuen.
Freud, Z. (2003). Childhood Memories and Hidden Memories (translated by Behzad. Barakat). Argenon Journal, 21 (Psychoanalysis 1), 201-209. (Original language release date, 1991) [Persian]
Freud, Z. (2003). Outlines of psychoanalytic theory (translated by H. Payende). Argenon Journal, 22 (Psychoanalysis 2), 2-73. (Original language release date, 1993) [Persian]
Freud, Z. (2003). Outlines of psychoanalytic theory (translated by Hossin. Payende). Argenon Journal, 22 (Psychoanalysis 2), 2-73. (Original language release date, 1993) [Persian]
Freud, Z. (2003). Mourning and mourning (translated by Morad. Farhadpour).
Argenon Journal, No. 21 (Psychoanalysis 1), 83-101. [Persian]
Gusman, p. (2010). Nostalgia for light. [Movie]. [Persian]
Hobshaum, A. (2001). The Age of the Ends (translated by H. Mortazavi). Tehran: Agah.
Hobshaum, A. (2018). The Age of Revolution (translated by A. A. Mahdian and A. Salehi). Tehran: Akhtaran.
Hinchman, L. P., & Hinchman, S. (Eds.). (1997). Memory, identity, community: The idea of narrative in the human sciences. Suny Press.
Hinchman, L. P., & Hinchman, S. (Eds.). (1997). Memory, identity, community: The idea of narrative in the human sciences. Suny Press.
Natzmer, C. (2002). Remembering and forgetting: Creative expression and reconciliation in post-Pinochet Chile. Social memory and history. Anthropological perspectives, 161-179.
Najmabadi, A. (1995). The story of the girls of Quchan. Tehran: Roshangaran. [Persian]
Majd, M. GH. (2016). Victory Bridge, Famine Land, Iran in World War II. (Translated by Ali. Fathi Ashtiani). Tehran: Institute of Political Studies and Research. [Persian]
Martin, V. (2003). Narrative theories. (Translated by Mohammad. Shahba). Tehran: Hermes. (Original language release date, 1986). [Persian]
Mokhtari Esfahani, R. (2011). Documents from the occupation of Iran in World War II. Tehran: Presidential Research and Documentation Center. [Persian]
Moradi, M., & Sahebkar, M. (2018). East Iran in World War II: The Passage of Polish Immigrants. Historical research of Iran and Islam, 23, 127-152. [Persian]
Molly, K. (2007). Fundamentals of Psychoanalysis, Freud, Lacan. Tehran: Ney. [Persian]
Najmabadi, A. (1995). The story of the girls of Quchan. Tehran: Roshangaran.
Olick, J., & Robbins, J. (1988). Social memory Studies, from Collective memory to the Historical Sociology of Mnemonic Practices. Annual Review of sociology, 24, 105-140.
Piaget, J. (2003). Symbol formation in children (translated by Z. Tawfiq). Tehran: Ney. [Persian]
Ricoeur, p. (2016). Ideology, ethics, politics. (Translated by Majid. Akhgar). Tehran: Cheshmeh.
Ricoeur, p. (1995). History, memory, forgetfulness. Conversation, 3(8), 47-60. [Persian]
Saleh, GH. M. (2005).First Constitutional Assembly. Maziar Publications, Tehran. [Persian]
Santner, A. L. (2017). Wandering objects, mourning, memories and movies in post-war Germany. (Translated by Fatah. Mohammadi). Zanjan: Third Millennium. [Persian]
Shirmohammadi, M. (2017). Polish House. Tehran: Cheshmeh. [Persian].
Sinai, Kh. (1362). Lost elegy. [Movie]. [Persian]
Sternfeld, L. (2018). “Poland Is Not Lost While We Still Live”: The Making of Polish Iran, 1941–45. Jewish Social Studies, 23(3), 101-127.
W.W.W.Adam Mickiewicz Institute
W.W.W.gov.pl.iran-en 2005

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Elderly of Kermanshah
  • polish migrants
  • narration
  • silent object
  • collective memory
 اتکینسون، ر. ال. (1397). زمینه روان‌شناسی (ترجمه م. ت. براهنی). تهران: رشد.
بالس، ک. (1380). ذهنیت نسلی، دیدگاهی روانکاوانه درباره اختلاف نسل­ها. فصلنامه ارغنون، 19، 30-1.
پیاژه، ژ. (1382). شکل‌گیری نماد در کودکان (ترجمه ز. توفیق). تهران: نی.
 ریکور، پ. (1374). تاریخ، خاطره، فراموشی. گفتگو، ۳(۸)، 47-60.
 ریکور، پ. (1395). ایدئولوژی، اخلاق، سیاست. (ترجمه م. اخگر). تهران: چشمه.
 سانتنر، ا. ال. (1396). اشیای سرگردان، سوگ، خاطره و فیلم در آلمان پسا جنگ (ترجمه ف. محمدی). زنجان: هزاره سوم.
 سینایی، خ. (1362). مرثیه گمشده [فیـلم].
 شیرمحمدی، م. (1396). خانه لهستانی­ها. تهران: چشمه.
صالح، غ. م. (1384). مجلس مشروطه اول. تهران: انتشارات مازیار.
 فروید، ز. (1382). خاطرات کودکی و خاطرات پنهانگر (ترجمه ب. برکت). فصلنامه ارغنون، 21(روانکاوی1)، 209-201. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1991)
 فروید، ز. (1382). رئوس نظریه روانکاوی (ترجمه ح. پاینده). فصلنامه ارغنون، 22(روانکاوی2)، 73-2. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1993)
 فروید، ز. (1382). ماتم و ماخولیا (ترجمه م. فرهادپور). فصلنامه ارغنون، 21(روانکاوی1)، 101-83.
گوسمان، پ. (2010). دلتنگی برای نور [فیـلم].
 مارتین، و. (1382). نظریه‌های روایت (ترجمه م. شهبا). تهران: هرمس. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1986)
 مجد، م. ق. (1395). پل پیروزی، سرزمین قحطی، ایران در جنگ جهانی دوم. (ترجمه ع. ف. آشتیانی). تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
 مختاری اصفهانی، ر. (1390). اسنادی از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم. تهران: مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری.
 مرادی، م. و صاحبکار، م. (1397). شرق ایران در جنگ جهانی دوم: عبور مهاجرین لهستانی. پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، 23، 152-127.
 موللی، ک. (1386). مبانی روانکاوی، فروید، لکان. تهران: نی.
 نجم­آبادی، ا. (1374). حکایت دختران قوچان. تهران: روشنگران.
 هابسهاوم، ا. (1380). عصر نهایت‌ها (ترجمه ح. مرتضوی). تهران: آگه.
 هابسهاوم، ا. (1397). عصر انقلاب (ترجمه ع. ا. مهدیان و ا. صالحی). تهران: اختران.
References
Atkinson, R. L. (2018). The contex of psychology (translated by M. T. Braheni). Tehran: Roshd. [Persian]
Bals, K. (2001). Generational mentality, a psychoanalytic view of generational differences. Argenon Journal, 19, 1-30. [Persian]
Brockmeier, J. (2002). Remembering and forgetting: Narrative as cultural memory. Culture & Psychology8(1), 15-43.
Brockmeier, J. & Carbaugh, D. (Eds.). (2001). Narrative and Identity, Studies in Autobiography, Self and Culture. John Benjamins Publishing Company.
Cattell, M. G., & Climo, J. (Eds.). (2002). Social memory and history: Anthropological perspectives. Altamira Press.
Fiske, J., & Hartley, J. (1978). Reading television Methuen. Methuen.
Freud, Z. (2003). Childhood Memories and Hidden Memories (translated by Behzad. Barakat). Argenon Journal, 21 (Psychoanalysis 1), 201-209. (Original language release date, 1991) [Persian]
Freud, Z. (2003). Outlines of psychoanalytic theory (translated by H. Payende). Argenon Journal, 22 (Psychoanalysis 2), 2-73. (Original language release date, 1993) [Persian]
Freud, Z. (2003). Outlines of psychoanalytic theory (translated by Hossin. Payende). Argenon Journal, 22 (Psychoanalysis 2), 2-73. (Original language release date, 1993) [Persian]
Freud, Z. (2003). Mourning and mourning (translated by Morad. Farhadpour).
Argenon Journal, No. 21 (Psychoanalysis 1), 83-101. [Persian]
Gusman, p. (2010). Nostalgia for light. [Movie]. [Persian]
Hobshaum, A. (2001). The Age of the Ends (translated by H. Mortazavi). Tehran: Agah.
Hobshaum, A. (2018). The Age of Revolution (translated by A. A. Mahdian and A. Salehi). Tehran: Akhtaran.
Hinchman, L. P., & Hinchman, S. (Eds.). (1997). Memory, identity, community: The idea of narrative in the human sciences. Suny Press.
Hinchman, L. P., & Hinchman, S. (Eds.). (1997). Memory, identity, community: The idea of narrative in the human sciences. Suny Press.
Natzmer, C. (2002). Remembering and forgetting: Creative expression and reconciliation in post-Pinochet Chile. Social memory and history. Anthropological perspectives, 161-179.
Najmabadi, A. (1995). The story of the girls of Quchan. Tehran: Roshangaran. [Persian]
Majd, M. GH. (2016). Victory Bridge, Famine Land, Iran in World War II. (Translated by Ali. Fathi Ashtiani). Tehran: Institute of Political Studies and Research. [Persian]
Martin, V. (2003). Narrative theories. (Translated by Mohammad. Shahba). Tehran: Hermes. (Original language release date, 1986). [Persian]
Mokhtari Esfahani, R. (2011). Documents from the occupation of Iran in World War II. Tehran: Presidential Research and Documentation Center. [Persian]
Moradi, M., & Sahebkar, M. (2018). East Iran in World War II: The Passage of Polish Immigrants. Historical research of Iran and Islam, 23, 127-152. [Persian]
Molly, K. (2007). Fundamentals of Psychoanalysis, Freud, Lacan. Tehran: Ney. [Persian]
Najmabadi, A. (1995). The story of the girls of Quchan. Tehran: Roshangaran.
Olick, J., & Robbins, J. (1988). Social memory Studies, from Collective memory to the Historical Sociology of Mnemonic Practices. Annual Review of sociology, 24, 105-140.
Piaget, J. (2003). Symbol formation in children (translated by Z. Tawfiq). Tehran: Ney. [Persian]
Ricoeur, p. (2016). Ideology, ethics, politics. (Translated by Majid. Akhgar). Tehran: Cheshmeh.
Ricoeur, p. (1995). History, memory, forgetfulness. Conversation, 3(8), 47-60. [Persian]
Saleh, GH. M. (2005).First Constitutional Assembly. Maziar Publications, Tehran. [Persian]
Santner, A. L. (2017). Wandering objects, mourning, memories and movies in post-war Germany. (Translated by Fatah. Mohammadi). Zanjan: Third Millennium. [Persian]
Shirmohammadi, M. (2017). Polish House. Tehran: Cheshmeh. [Persian].
Sinai, Kh. (1362). Lost elegy. [Movie]. [Persian]
Sternfeld, L. (2018). “Poland Is Not Lost While We Still Live”: The Making of Polish Iran, 1941–45. Jewish Social Studies23(3), 101-127.
W.W.W.Adam Mickiewicz Institute
W.W.W.gov.pl.iran-en 2005