اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر بر ادارک درد و اضطراب مرگ در سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی، بخش روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استادیار گروه روان شناسی، بخش روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، بخش روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

از واقعیت‌های انکارناپذیر در سالمندی، نزدیک شدن به واقعیت مرگ و اضطراب حاصل از آن و همچنین وجود درد که تجربه‌ای مشترک و مشکلی جدی در سالمندی است، می‌باشد و می‌تواند سازگاری سالمندان را تضعیف نماید. بنابراین، هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر بر ادراک درد و اضطراب مرگ در سالمندان بود. روش پژوهش از نوع نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ آماری پژوهش حاضر شامل کلیه‌ سالمندان شهرستان الیگودرز در سال 1397 بودند. نمونه آماری شامل 30 نفر بودند که به صورت هدفمند و بر اساس ملاک‌های ورود به مطالعه انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسش‌نامه‌ درد مک­گیل ساخته شده توسط ملزاک و مقیاس اضطراب مرگ تمپلر بود. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای روان‌درمانی مثبت‌نگر را دریافت کردند در حالی که گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک­متغیری (آنکوا) و با استفاده از نرم­افزار SPSS نسخه 25 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که مداخله آموزشی به طور معناداری نسبت به گروه کنترل باعث کاهش ادراک درد و اضطراب مرگ (01/0>P) در سالمندان شده است. بنابراین روان‌درمانی مثبت‌نگر بر اضطراب مرگ و ادراک درد سالمندان مؤثر است. براساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌شود از روان­درمانی مثبت‌نگر جهت کاهش ادراک درد و اضطراب مرگ در سالمندان استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Positive Psychotherapy on Pain Perception and Death Anxiety in the Elderly

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Rezaei Dehnavi 1
  • Ghazaleh Tavakkoli 2
  • Zahra Montajabian 3
1 M.A in Rehabilitation Counseling, Faculty of Education and Psychology Sciences, Payame Noor University of Tehran, I.R. Iran
2 Assistant professor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Payame Noor University of Tehran, I.R. Iran
3 M.A in Family Counseling, Faculty of Education and Psychology, Payame Noor University of Tehran, I.R. Iran.
چکیده [English]

One of the undeniable realities of aging is recognizing the reality of death and the resulting anxiety, as well as the existence of pain, which is a common experience and a serious problem in old age and can weaken compatibility among the elderly. Therefore, the aim of this study was to investigate the effectiveness of positive psychotherapy on pain perception and death anxiety in the elderly. It was a semi-experimental study with pretest-posttest design including control group. The statistical population of the present study included all elderly people in Aligudarz, Iran in 2018. The statistical sample consisted of 30 people who were randomly selected based on the entrance criteria of the study and divided to two experimental and control groups (15 people in each group). McGill Pain Questionnaire developed by Melzak, and the Templer Death Anxiety Scale were used to collect the data. The experimental group received 8 positive psychotherapy sessions each lasting for 90 minutes, while the control group received no intervention. Data were analyzed using univariate analysis of covariance (ANCOVA) in SPSS software version 25. The results of the study showed significant reduction of pain perception and death anxiety (P<0.01) experiment group compared to control group. Therefore, positive psychotherapy was effective on death anxiety and pain perception in the elderly. Based on the results of this study, it is recommended that positive psychotherapy be used to reduce pain perception and death anxiety among elderly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elderly
  • perceived pain
  • death anxiety
  • positive psychotherapy
احمدوند، م. ع. (1395). بهداشت روانی، تهران: قومس.
امامی­راد، ا. م.، و امیری، ح. (1397). رابطه سلامت معنوی و معنایابی در زندگی با اضطراب مرگ در سالمندان. روانشناسی پیری، 4(3)، 261-251.
 بیطرفان، ل.، کاظمی، م.، و یوسفی افراشته، م. (1396). رابطه سبک‌های دلبستگی به خدا و تاب­آوری با اضطراب مرگ در سالمندان. سالمند، 47، 457-449.
تابع بردبار، ف.، اسماعیلی، م.، و اسدی، ر. (1398). پیش‌بینی اضطراب مرگ در سالمندان بر اساس تیپ‌های شخصیتی و سلامت روان. روان‌شناسی پیری، 5(3)، 249-239.
کاکابرایی، ک.، و معاذی­نژاد، م. (1395). رابطه سن و معنایابی در زندگی با اضطراب مرگ در زنان و مردان سالمند، روان‌شناسی پیری، 2(1)،47-37.
خدابخشی­کولایی، آ.، حیدری، ف.، و زنگنه مطلق، ف. (1397). اثربخشی درمان گروهی-ترکیبی دعا و روان­شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی-حرکتی. پژوهش در دین و سلامت، 15(2)، 28-14.
خانزاده، م.، امینی­منش، س.، و آقامحمدی، س. (1397). دشواری در نظم بخشی هیجانی و درد در سالمندان. نشریه سالمند شناسی، 3(2)، 10-1.
خسروی، م.، صدیقی، ص.، مرادی علمداری، ش.، و زنده­دل، ک. (1392). پرسش‌نامه فارسی دردمک‌گیل: ترجمه، انطباق و پایایی در بیماران مبتلا به سرطان: گزارش کوتاه. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 71(1)، 58-53.
رجبی، غ.، و بحرانی، م. (1380). تحلیل عاملی سؤال‌های مقیاس اضطراب مرگ تمپلر. مجله روان­شناسی، 5(4)، 344-331.
سعیدی، ز.، بحرینیان، س. ع.، و احمدی، س. م. (1395). اثر‌بخشی روان‌درمانی مثبت‌گرای گروهی بر کاهش افسردگی، استرس و اضطراب مرگ افراد مبتلا به سرطان تحت شیمی‌درمانی. مجله اصول بهداشت روانی، 29(18)، 552-547.
 قضایی، م.، تاجیک­زاده، ف.، صادقی، ر.، و ساعتچی، ل. (1393). مقایسه ادراک درد، راهبردهای مقابله با درد و خودکارآمدی درد در زنان ورزشکار و غیر ورزشکار. مجله اصول بهداشت روانی، 17(4)، 164-159.
گلمکانی، ن.، هاشمی­اصل، ب. م.، سجادی، س. ع.، و ابراهیم زاده، س. (1391). ارتباط سطح شادمانی در بارداری با رفتارهای مقابله­ای با درد زایمان. فصلنامه مراقبت مبتنی بر شواهد، 2(2)، 93-85.
مگیار موئه، ج. ل. (1392). مداخلات روانشناسی مثبت‌نگر (ترجمه ع. ا. فروغی، ج. اصلانی و س. رفیعی) تهران: ارجمند. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2009)
میرزمانی، م.، حلی­ساز، م.، سدیدی، ا.، و صفری، ا. (1387). مقایسه میزان درد بر ابعاد مختلف زندگی سالمندان و افراد مبتلا به درد مزمن. سالمند، 3(7)، 57-48.
ورعی، پ.، مومنی، خ.، و مرادی، آ. (1397).پیش‌بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس نگرش به دین و اضطراب مرگ در مردان سالمند مرکز نگهداری نیمه‌وقت شهر کرمانشاه. پژوهش در دین و سلامت، 4(2)، 68-54.
Abdulla, A., Adams, N., Bone, M., Elliott, A. M., Gaffin, J., Jones, D., … Schofield, P. (2013). Guidance on the management of painin older people. Age Ageing, 42 (1), 1-57.
Ahmad Vand, M. A. (2016). Mental Health. Tehran: Ghoms. [Persian]
Bitarafan, L., Kazemi, M., & Yousefi Afrashte, M. (2018). Relationship between Styles of Attachment to God and Death Anxiety Resilience in the Elderly. Iranian Journal of Ageing, 12(4), 446-457. [Persian]
Boselie, J. L. M., Vancleef, L. M. G., & Peters, M. L. (2018). Filling the glass: Effects of a positive psychology intervention on executive task performance in chronic pain patients. Euoropean Journal of Pain, 22(7), 1268-1280.
Budhiraja, A., & Midha, P. (2017). Buffering power of spirituality against death anxiety. The International Journal of Indian Psychology, 4(2), 60-65.
Cathrine, C. L., Bulter, J. R. & Koolman, L. (2001). Supportive expressive group therapy and distress in patient with metastatic breast cancer. Journal of Medical Psychology, 122(1), 52-57.
Chop W. C., Farrell, G., & Miller, W. C. (2001). Social aspect of aging in nursing care of older person. Philadelphia: McGraw Hill, 5(10), 1115-1129.
Duarte, C., Ferreira, C., Trindade, I. A., & Pinto-Gouveia, J. (2015). Body image and college women’s quality of life: The importance of being self-compassionate. Journal of Health Psychology, 20(6),754-764.
Emami Rad, A. M., & Amiri, H. (2018). The relationship between spiritual health and meaning in life with death anxiety in the elderly. Journal of Aging Psychology, 4(3), 251-261. [Persian]
Flink, I. K., Smeets, E., Bergbom, S., & Peters, M. (2015). Happy despite pain: Pilot study of a positive psychology intervention for patients with chronic pain. Scandinavian Journal of Pain, 7, 71–79.
 
Firestone, R., & Catlett, J. (2009). Beyond death anxiety.New York,NY: Springer.
 Fortner, B. V.,& Neimeyer, R. A. (1999). Death anxiety in older adults: A quantitative review. Journal of Death Studies, 23(5), 387-411.
Gailliot, M. T., Schmeichel, B. J., & Baumeister, R. F. (2006). Self-Regulatory processes defend against the threat of death: Effects of self-control depletion and trait self-control on thoughts and fears of dying. Journal of Personality and Social Psychology, 91(1), 49–62.
Ghazaie, M., Tajikzadeh, F., Sadeghi, R., & Ramezan Saatchi, L. (2015). The comparison of pain perception, coping strategies with pain and self-efficacy of pain in athlete and non-athlete women. Journal of Fundamentals of Mental Health, 17(4), 159-63.[Persian]
Gilleard, C. (2018). Suffering: The darker side of ageing. Journal Studies of Aging, 44(1), 28-33.
Golmakani, N., Hashemi Asl, B.M., Sadjadi, S.A., & Ebrahimzade, S. (2012). The relationship between happiness during pregnancy, and labor pain coping behaviors. Journal of Evidence Based Care, 2(2), 85-93. [Persian]
Gran, S. V., Festvag, L. S., & Landmark, B. T. (2010). Alone with my pain: It cannot be explained, it has to beexperienced. A Norwegian in-depth interview study of pain in nursing home residents. International Journal Older PeopleNursing, 5(1), 23- 25.
Heidari, F., Amiri, A., & Amiri, Z. (2016). The Effect of Person-Centered Narrative Therapy on Happiness and Death Anxiety of Elderly People. Abnormal and Behavioral Psychology, 2(3), 1-5.
Hoffman, M. D., & Hoffman, D. R. (2013). Does aerobic exercise improve pain perception and mood? A review of the evidence related to healthy and chronic pain subjects. Curr Pain Headache Report, 11(1),93-97.
Hausmann, L. R. M., Youk, A., Kwoh, K., Gallagher, R. M., Weiner, D. K.,… Ibrahim, S. A. (2018). Effect of a positive psychological intervention on pain and unctional difficulty among adults with osteoarthritis a randomized clinical Trial. Jame Network Open, 1(5), 1-15.
Hur, J. S. (2000). A subject of social services of the Korean old-age welfare relationships between social support network and living arrangements among community resident Korean elderly persons. International Journal of Gerontological Social Welfare Aged, 1(1), 83-118. 
Jong, J., Ross, R., Philip, T., Chang, S. H., Simons, N., & Halberstadt, J. (2018). The religious correlates of death anxiety: a systematic review and meta-analysis. Religion. Brain & Behavior, 8(1),4-20.
Kim. S., & Park, K. S. (2016). A Meta-Analysis on Variables related to Death Anxiety of Elderly in Korea. Korean Journal of Adult Nursing, 28(2), 156-168.
Kakabaraei, K., & Maazinezhad, M. (2016). The Relationship between Finding Meaning in Life and demographic characteristics with death anxiety in the elderly. Journal of Aging Psychology, 2(1), 37-47. [Persian]
Khodabakhshi-Koolaee, A., Heidari, F., & Zangeneh Motlagh F. (2018). The effect of mixed prayer and positive psychology group therapy on life meaning and death anxiety among elderly women with physical-motor disabilities. Journal of Research on Religion & Health, 4(2), 16-28. [Persian]
Khanzadeh, M., Aminimanesh, S., & Aghamohammadi S. (2018). Difficulty in emotional regulation and pain in the elderly. Journal of Gerontology, 3(2), 1-10. [Persian]
 Khosravi, M., Sadighi S., Moradi Sh., & Zendehdel, k. (2012). Persian-McGill pain questionnaire; translation, adaptation and reliability in cancer patients: a brief report. Journal of Tehran University Medical, 71(1), 53-58. [Persian]
Krause, N. (2006). Gratitude toward God, stress, and health in late life. Research on Aging, 28(2), 163–183.
Lehto, R. H., & Stein, K.F. (2009). Death anxiety: an analysis of an evolving concept. Research and Theory for Nursing Practice,23(1), 23-41.
Magyar Moe, J. L. (2009). Therapist's Guide to Positive Psychological Interventions. Cambridge: Academic Press.
McKenzie, E. L., Brown, P. M., Mak, A. S., & Chamberlain, P. (2017). Old and ill: Death anxiety and coping strategies influencing health professionals’ well-being and dementia care. Aging & Mental Health, 21(6), 634-641.
Melzack, R. (1975). The McGill Pain Questionnaire: major properties and scoring methods. Pain, 1(3), 277-299.
Mirzamani, S. M., Helisaz, M, T., Sadidi, A., & Safari, A. (2008). Comparison of the effect of pain on different aspects of life of the elderly and people with pain chronic. Iranian Journal of Ageing, 3(1),48-57. [Persian]
Morgan, J. H. (2013). What to do when there is nothing to do: The psychotherapeutic value of meaning therapy in the treatment of late life depression. Health, Culture and Society, 5(1), 324-338.
Peters, M. L., Smeets, E., Feijge, M., Breukelen, G., Andersson, G., Buhrman, M., & Linton, S. J. l. (2014).Happy despite pain: A randomized controlled trial of an 8-week internet-delivered positive psychology intervention for enhancing well-being in patients with chronic pain. Clinical Journal of Pain, 33(11), 962-975.
Peterson, C., & Seligman, M. E. P. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification. New York, NY: Oxford University Press.
Rajabi, Gh., Bohrani, M. (2001) Factor Analysis of Templar Death Anxiety Scale Questions. Journal of Psychology, 20, 331-344. [Persian]
Reed, J., & Ones, D. S. (2006). The effect of acute aerobic exercise on positive activated affect: A meta-analysis. Psychology Sport and Exercise Journal, 7(2), 477-514.
Roger, J. S., Michele, Y. W., Sue, R., Gail, J., & Josephine, M. C. (2016). Knowing, planning for and fearing death: Do adults with intellectual disability and disability staff differ? Journal of Research in Developmental Disabilities, 49(12), 47–59.
Saeedi, Z., Bahriniyan, S. A., & Ahmadi, S. M. (2016). The effect of group positive psychotherapy on the reduction of depression, stress and death anxiety in people with cancer under chemotherapy. Journal of Fundamentals of Mental Health, 29(18), 547-552. [Persian]
Saini, P., Patidar, A. B., Kaur, R., Kaur, M., & Kaur, J. (2016). Death Anxiety and Its Associated Factors among Elderly Population of Ludhiana City Punjab. Indian Journal of Gerontology, 30(1), 101-110.
Simon, L. S. (2012). Relieving pain in America: A blueprint for transforming prevention, care, education, and research. Journal of Pain & Palliative Care Pharmacotherapy, 26(2), 197-198.
Seligman, M. E. P., Steen, T. A., Park, N., & Peterson, C. (2005). Positive psychology progress: Empirical validation of interventions. American Psychologist, 60(3), 410–421
Seligman, M. (2010). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for Lasting Fulfilling. New York: Free Press.
Seligman, M. E. P. (2012). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. New York: Free Press.
Seligman, M. E. P & Csikszentmihalyi, M. (2013). Positive Psychology: An introduction. American Psychologist, 55(3),5-14.
Shalvik, H. (2009). Heterogeneity in the relationship between income and Happiness: A conceptual-referent-theory explanation. Journal of Economic Psychology, 28(4), 1-14.
Templer, D. I. (1970). The construction and validation of a death anexity scale. Journal of General Psychology,82(4), 165-177.
Tabe Bordbar, F., Esmaeili, M., & Asadi, A. (2019). The prediction of death anxiety in the elderly based on personality types and mental health. Journal of Aging Psychology, 5(3), 239-249.
Tse, M. M., Vong, S. K., & Ho, S. S., (2013). Pain management for older persons living in nursing homes: A pilot study. Pain Management Nursing, 14(2), 10-21.
Turk, D. C., & Okifuji, A. (2006). Psychological factors in chronic pain: Evolution and revolution. Journal of Consulting & Clinical Psychology, 70(3), 678-90.
Varaee, P., Momeni, K., & Moradi, A. (2018). Prediction of psychological well-being based on attitude toward religion and death anxiety in the elderly men of Kermanshah's part-time elderly care center. Journal of Research on Religion & Health, 4(2), 54- 68. [Persian]
World Health Organization (2015). World Report on Ageing and Health. Geneva: World Health Organization.