بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر امید به زندگی سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی، دانشکده علوم‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد کرج، البرز، ایران

3 کارشناس ارشد روان‌شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد علوم پزشکی، تهران، ایران

4 کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

فرایند اجتناب ­ناپذیر پیری بدون شک آغاز می­شود. انسان­ها طی فرایند زیستی، با مرحله­ای به نام سالمندی روبه رو می­شوند. امید به زندگی در بدو تولد، معرف متوسط سال‌هایی است که یک نوزاد زنده به دنیا آمده عمر خواهد کرد، به‌شرط آنکه احتمال مرگ او برای سال‌های آینده‌ زندگی مانند انسان‌های زمان حال باشد. درمان­های مختلفی برای افزایش میزان امید به زندگی به کاربرده شده است. از جمله این درمان­ها می­توان به درمان متمرکز بر شفقت اشاره نمود. بنابراین هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر امید به زندگی سالمندان بود. روش پژوهش از نوع نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه سالمندان مقیم خانه سالمندان شهر کرج در سال 1397 بودند. حجم نمونه پژوهش حاضر شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) بود که با روش نمونه‌گیری در دسترس و با توجه به ملاک ­های ورود به مطالعه انتخاب شدند. گروه آزمایش درمان متمرکز بر شفقت را در 8 جلسه دریافت کردند، درحالی‌که گروه کنترل درمانی را دریافت نکردند. داده‌ها با تحلیل کوواریانس تک متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان داد که درمان متمرکز بر شفقت در افزایش امید به زندگی مؤثر است (001/0>P). طبق یافته‌های این مطالعه می‌توان گفت درمان متمرکز بر شفقت می‌تواند تأثیرگذاری مناسبی جهت افزایش امید به زندگی سالمندان داشته باشد. در نهایت، با توجه به نتایج پژوهش و تجربیات پژوهشگر در حین کار با سالمندان پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده تأثیر درمان متمرکز بر شفقت بر اختلالات دیگر سالمندان به ویژه افسردگی و اضطراب بررسی شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Compassion-Focused Therapy on Elderly Life expectancy

نویسندگان [English]

  • javad seyyedjafari 1
  • Mahnaz Jeddi 2
  • reyhane mousavi 3
  • esmet hoseyni 4
  • masood shakibmehr 4
1 PhD Student in Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, I.R. Iran
2 M.A in Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Karaj Azad University, Karaj, I.R. Iran
3 M.A in Psychology, Faculty of Medicine, Azad University of Medical Sciences, Tehran, I.R. Iran
4 M.A in Psychology, Faculty of educational Sciences and Psychology, Azad University of Science and Research, Tehran, I.R. Iran
چکیده [English]

The process of aging seems inevitable. Humans face a process called aging through a biological process. Life expectancy at birth represents the average number of years a newborn baby may live, provided that his death probability for future years of life equals to the probability today. Various treatments have been used to increase life expectancy including compassion-focused therapy. Therefore, the present study aimed to evaluate the effectiveness of compassion-focused treatment on elderly life expectancy. It was a quasi-experimental study with pre-test, post-test, and control group design. The statistical population of the study included all elderly living in Karaj nursing homes in 2018. The samples of this study consisted of 30 elderlies (15 experimental and 15 control groups) who were selected through available sampling and according to inclusion criteria. The experimental group received compassion focused therapy in 8 sessions, while the control group did not receive the therapy. Data were analyzed using a univariate analysis of covariance, and the results showed that compassion-focused treatment was effective in increasing life expectancy (P<0.001). According to the findings of this study, it can be concluded that compassion-focused therapy can have a positive effect on increasing the life expectancy of the elderly. Finally, based on the results of the research and the researcher's experiences while working with the elderly, it is suggested to investigate the impact of compassion-focused therapy on other disorders of the elderly, especially depression and anxiety, in future studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Compassion-focused therapy
  • Life expectancy
  • The elderly
سماعیلی، ل.، امیری، ش.، عابدی، م. ر.، و مولوی، ح. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد با تمرکز بر شفقت، بر اضطراب اجتماعی دختران نوجوان، مطالعات روان­شناسی بالینی، 8(30)، 137-117.
جعفرنیا، و.، بادله، م.، سیفی، ح.، حسنی، ج.، و مدنی‌فر، م. (1395). اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری بر افسردگی و امید به زندگی بیماران مبتلا به هپاتیت ب. مجله اصول بهداشت روانی، 18(5)، 278-272.
مجذوبی، م. ر.، امانی، ر.، مومنی، خ.، و حجت­خواه، س. م. (1391). اثربخشی خاطره­پردازی ساختارمند گروهی بر ارتقای کیفیت زندگی و شادکامی سالمندان. روانشناسی تحولی (روانشناسان ایرانی)، 9(34)، 202-189.
خالدیان، م.، و محمدی­فر، م. ع. (1394). مقایسه اثربخشی دو درمان گروهی شناختی-رفتاری و معنادرمانی بر کاهش افسردگی و افزایش امید به زندگی در افراد معتاد به مواد مخدر. فصلنامه علمی-پژوهشی اعتیاد پژوهی، ۹(۳۶)، 80-63.
خالقی‌پور زرگر، ف. (1393) اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی بر افسردگی و امید به زندگی مادران کودکان کم توان ذهنی. تحقیقات علوم رفتاری، 12(2)، 264-273.
خدابخش پیر کلانی، ر.، رمضان ساعتچی، ل.، و ملکی­مجد، م. (1397). بررسی اثربخشی ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی بر افسردگی و اضطراب مرگ و امید به زندگی در زنان سالمند. سالمندشناسی، ۳(۲) ، 20-11.
رویین­تن، س.، آزادی، ش.، افشین، ه.، و امینی، ن. (1398). اثربخشی درمان ترکیبی مبتنی بر پذیرش و تعهد و امید درمانی بر کیفیت زندگی در بیماران سرطانی. فرهنگ مشاوره و روان­درمانی، 10(38)، 242-221.
زحمتکشان، ن.، باقرزاده، ر.، اکابریان، ش.، یزدان­خواه فرد، م. ر.، میرزایی، ک.، یزدان­پناه، س.، و جمند، ط. (1391). بررسی کیفیت زندگی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر بوشهر. مجله دانشگاه علوم پزشکی فسا، 2(5)، 258-253.
زمانی­مزد، ر.، گرافر، ا.، داودنیا، ر.، و بابایی­گرمخانی، م. (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت در بهبود کیفیت زندگی و خودکارآمدی والدینی مادران کودکان اوتیستیک. تصویر سلامت، 9(4)، 243-233.
سعادتی، ن.، رستمی، م.، و دربانی، س. ع. (1395). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان متمرکز بر شفقت (CFT) در تقویت عزت‌نفس و سازگاری پس از طلاق زنان. روانشناسی خانواده، ۳(۲)، 58-45.
سیدجعفری، ج.، معتمدی، ع.، مهراد صدر، م.، علمایی کوپایی، م.، و هاشمیان، س. (1396). اثربخشی آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر تاب­آوری سالمندان. روان‌شناسی پیری، 3(1)، 29-21.
شیبانی­ تذرجی، ف.، پاک‌دامن، ش.، دادخواه، ا.، و حسن‌زاده توکلی، م. ر. (1390). تأثیر موسیقی‌درمانی بر میزان افسردگی و احساس تنهاییسالمندان. مجله سالمندی ایران، 5(2)، 60-54.
صفا، آ.، ادیب حاج­باقری، م.، و فاضل دربندی، ع. (1394). رابطه بین کیفیت خواب و کیفیت زندگی سالمندان. مجلهروانپرستاری، 3(3)، 62-53.
طاهرکرمی، ژ.، حسینی، ا.، و دشت­بزرگی، ز. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر تاب‌آوری، خود گسستگی، امیدواری و بهزیستی روان‌شناختی زنان در حال یائسگی شهر اهواز. سلامت اجتماعی، 3، 197-189.
عبدالکریمی، م.، قربان شیرودی، ش.، خلعتبری، ج.، و زربخش، م. ر. (1397). اثربخشی بسته فراتشخیصی مبتنی ‌بر درمان پذیرش و تعهد، درمان متمرکز بر شفقت و رفتاردرمانی دیالیکتیکی بر رفتار خوردن و خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به وزن زنان مبتلا به اضافه وزن و چاقی. مجله مطالعات ناتوانی، ۸(3)، 8-1.
علأالدینی، ز.، کجباف، م. ب.، و مولوی، ح. (1387). بررسی ویژگی روانسنجی مقیاس امید بزرگسالان و امید در حیطه خاص (پایان­نامـه کارشناسی­ارشد روانشناسی). دانشگاه اصفهان.
علأالدینی، ز.، و کجباف، م. ب. (1386). اثربخشی امید درمانی گروهی بر سلامت روان خانواده دانشجویان دانشگاه اصفهان. پژوهش در سلامت روان­شناختی، 1(4)، 76-67.
فرخزادیان، ع. ا.، و میردریکوند، ف. ا. (1397). اثربخشی درمان متمرکز بر خود-شفقتی بر افزایش بهزیستی روان‌شناختی و کاهش افسردگی در سالمندان. روان‌شناسی پیری، 3(4)، 302-293.
فرنام، ع. (1395). تأثیر آموزش مثبت­نگری در افزایش کیفیت زندگی و امید به زندگی سالمندان. پژوهش­نامه روانشناسی مثبت، 5، 88-75.
فریبرزی، ا.، و فرامرزی، ر. (1393). اثربخشی تکنیک خاطره­پردازی گروهی بر کاهش افسردگی، اضطراب و بهبود روابط بین­فردی در سالمندان ساکن سرای سالمندان. پژوهشنامه تربیتی، 10(41)، 118-109.
قدم­پور، ع. ا.، رادمهر، پ.، و یوسف­وند، ل. (1395). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برکفایت اجتماعی و امید به زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. ارمغان دانش، ۲۱ (۱۱)، 1114-1100.
قمری، م.،  و میر، ا. س. (1396). اثربخشی آموزش تاب‌آوری بر اضطراب مرگ و امید به زندگی زنان سالمندان مقیم سرای سالمندان. روان‌شناسی پیری، 3(4)، 262-253.
گراوندی، س.، گرام، ک.، مظلومی، ا.، و مظلومی، ا. (1393). اثربخشی گروه‌درمانی شناختی بر امید به زندگی و افسردگی زنان مبتلا به سرطان سینه. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت، 3(12)، 23-7.
مرادی، م و فتحی، د. (1395). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر امید به زندگی و بهزیستی معنوی دانشجویان سوگ‌دیده. مطالعات روانشناختی، 12(3)، 82-63.
مرمرچی­نیا، م.، و ذوقی­پایدار، م. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امیدواری و شادکامی نوجوانان دختر تحت پوشش بهزیستی. روانشناسی کاربردی، 2(42)، 174-157.
مقدم، ن.، امرایی، ر.، اسدی، ف.، و امانی، ا. (1397). تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر امید به زندگی و بهزیستی روان‌شناختی زنان مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی‌درمانی. روان پرستاری، ۶ (۵)، 8-1.
مومنی، خ. (1390). اثربخشی خاطره­پردازی انسجامی و روایتی بر کاهش نشانه­های افسردگی زنان سالمند مقیم سرای سالمندان. فصلنامه مشاوره و روان­درمانی خانواده، 1(3)، 381-361.
میرمهدی، س. ر.، و رضاعلی، م. (1397). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن­آگاهی بر تاب‌آوری، تنظیم هیجان و امید به زندگی در زنان مبتلا به دیابت نوع 2. فصلنامه علمی-پژوهشی روانشناسی سلامت، 7(28)، 183-167.
نوری پورلیاولی، ر.، علیخانی، م.، حسینیان، س.، سهیلی­زاده، س.، و محمدی­فر، م. ع. (1394). اثربخشی خاطره­پردازی گروهی بر شادکامی و امید به زندگی سالمندان. روان‌شناسی پیری، 1(3)، 156-147.
هادیان، ص.، و جبل­عاملی، ش. (1398). اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت (CFT) بر نشخوار فکری دانشجویان دارای اختلال خواب: یک مطالعه شبه تجربی قبل و بعد. مجله پزشکی ارومیه، ۳۰(۲)، 96-86.
همایی، ر.، و پویان­مهر، م. (1396). رابطه کیفیت خواب و سبک‌ زندگی ارتقادهنده سلامت با سازگاری اجتماعی و امید به زندگی در بین سالمندان. روان‌شناسی پیری، 3(4)، 280-271.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. (2013). روابط عمومی معاونت بهداشت. قابل دسترس در www.behdasht.gov.ir
Abdolkarimi, M., Ghorban Shirudi, S., Khalatbari, J., & Zarbakhsh, M. (2018). The Effectiveness of Diagnostics Educational Package Based on Acceptance and Commitment Therapy, Compassion Focused Therapy and Dialectical Behavior Therapy on the Eating Behavior and the Weight- Efficacy of life style in the Overweight and Obese Woman. Disability Studies, 8(3), 1-8. ]Persian[
Ashworth, F., Gracey, F., & Gilbert, P. (2011). Compassion focused therapy after traumatic brain injury: Theoretical foundations and a case illustration.Brain Impairment, 12(2), 39-128.
Alaeddini, Z., Kajbaf, M., & molavi, H. (2008). Investigating the Psychometric Properties of Adult Hope Scale and Hope in Specific Area (Master Thesis). Isfahan University. ]Persian[
Alaeddini, Z., & Kajbaf, M. (2007). The effectiveness of hope therapy on mental health of the family group of university students. Mental health research, 1(4), 67-76. ]Persian[
Bohlmeijer, E. (2013). Effect of reminiscence and life review on late-life depression. Digital object identifier. International journal of Geriatric Psychiatry, 18(12), 1088-1094.
Depue, R .A., & Morrone-Strupinsky, J. V. (2005). A Neurobehavioral model of affiliative bonding: implications for conceptualizing a human trait of affiliation. Behavioral Brain Sciences, 28(3), 50-313.
 Esmaeili, L., Amiri, S., Reza Abedi, M., & Molavi, H. (2018). The Effect of Acceptance and Commitment Therapy Focused on Self-Compassion on Social Anxiety of Adolescent Girls. Clinical Psychology Studies, 8(30), 117-137. ]Persian[
Farnam, A. (2016). The Effect of Positive Thinking Training in Enhancement of Quality and Hope of life among the Elderly. Positive Psychology, 2(1), 75-88. ]Persian[
Fariborzi, E & Faramarzi R. (2014). The Effectiveness of Group Memorization Technique on Reducing Depression, Anxiety, and Improving Interpersonal Relationships in Elderly Residents Home. Education Research, 10(41), 109-118. ]Persian[
Gravandi, S., Gram, K., Mazloomi, A & Mazloomi, E. (2014). Effectiveness of Group Cognitive Therapy on Life Expectancy and Depression Women with Breast Cancer. Journal of Health Psychology, 3(12), 7-23. ]Persian[.
Gilbert, P. (2009). Introducing compassion-focused therapy. Advances in Psychiatric Treatment, 15(3), 199–208.
Gilbert, P. (2014). The origins and nature of compassion focused therapy. British Journal of Clinical Psychology, 53, 6-41.
Ghadampour, E, Radmehr, P & Yousefvand, L. (2017). The effectiveness of acceptance and commitment based treatment on social competence and life expectancy of patients with multiple sclerosis. Armaghane Danesh, 21(11), 1100-1114. ]Persian[
Majzoobi, M., Momeni, K., Amani, R., & Hojjat Khah, M., (2012). The Effectiveness of structured group reminiscence on the enhancement of the elderlt’s life quality and happiness. Developmental Psychology, 9(34), 182-202. ]Persian[
Homaei, R & pooyanmehr, M. (2018). The relationship between health promoting life styles and sleep quality with social adjustment and life expectancy among elderly. Aging Psychology, 3(4), 271-280. ]Persian[
Hsieh, H. F., & Wang, J. J. (2013). Effect of reminiscence therapy on depression in older adults: A systematic review. International Journal of Nursing Studies, 40(4), 335-345.
Hadian. S., & Jabal Ameli, S. (2019). The effectiveness of compassion-focused thetapy (CFT) on rumination in students with sleep disorders: A quasi-experimental research, before and after. The Urmia Medical Journal, 30(2), 86-96. ]Persian[
Heriot-Maitland, C., Vidal J. B., Ball, S., & Irons, C. (2011). Acompassionate-focused therapy group approach for acute inpatients: Feasibility, initial pilot outcome data, and recommendations. British Journal of Clinical Psychology, 53(1), 78-94.
Irons, C., & Lad, S. (2017). Using compassion focused therapy to Work with shame and self-criticism in complex trauma. Australian Clinical Psychologist, 3, 47-54.
Jafarnia, V., Badeleh, M., Seifi, H., Hasani, J., & Madanifar, M. (2016). The effect of group cognitive behavioral therapy on depression and life expectancy in patients with hepatitis B. Journal of Fundamentals of Mental Health, 18(5), 272-278. ]Persian[
Jing, L., Ling, L., Yu, L., Wei, H., & Min, L. (2016). Effects of a mindfulness-based intervention on fertility quality of life and pregnancy rates among women subjected to first in vitro fertilization treatment. Behaviour Research and Therapy, 77, 96-104.
Khaleghipour, S. H., & Zargar, F. (2013). Effect of Mindfulness-based cognitive therapy on depression and life expectancy in mothers of children with Intellectual disabilities. Research Behavioural Sciences, 12(2), 264-273. ]Persian[
Khaledian, M, Mohammadifar, M. A. (2016). On the Effectiveness of group cognitive-behavioral therapy and logotherapy in reducing depression and increasing life expectancy in drug addicts.Research on Addiction, 9(36), 63-80. ]Persian[
Khodabakhsh Pirkalani, R., Ramezan Saatchi, L., & Maleki Majd, M. (2019). The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) on Depression, Death Anxiety and Life Expectancy in elderly Women.Journal of Gerontology, 3(2), 11-20. ]Persian[
Marmarchinia, M., & Zoghi paydar, M. R. (2017). Effectiveness of acceptance and commitment therapy on hope and happiness of female adolescents under welfare protection. Journal of Applied Psychology, 2(42), 157-174. ]Persian[
Momeni, K. (2012). Effectiveness of Integrative and Narrative Reminiscence Therapies on Depression Symptoms Reduction of Institutionalized Older Adults in Women. Family Counseling and Psychotherapy, 1(3), 366-381. ]Persian[
Moradi, M & Fathi, D. (2016). Effectiveness of cognitive behavioral therapy on life expectancy and spiritual health of grieved students. Journal of Psychological Studies, 12(3), 63-82. ]Persian[
Mirmahdi, S., & Razaali, M. (2019). The Effectiveness of Mindfulness-based Cognitive Therapy on Resilince, Emotion Regulation and Life Expectancy among Women with Diabetes. Journal of Health Psychology, 7(28), 167-183. ]Persian[
Mogadam, N., Amraae, R., Asadi, F., & Amani, O. (2018). The Efficacy of acceptance and commitment therapy (ACT) on hope and psychological well-being in women with breast cancer under chemotherapy. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 6(5), 1-8. ]Persian[
Mansano-Schlosser, T. C., Ceolim, M. A., & Valerio, T. D. (2017). Poor sleep quality, depression and hope before breast cancer surgery. Applied Nursing Research, 34, 7-11.
Murfield, J., Moyle, W., & O Donovan, A. (2019). Mindfulness- and compassion-based interventions for family carers of older adults: a scoping review, International Journal of Nursing Studies. DOI: 10.1016/j.ijnurstu.2019.103495
Nori pourlayavali, R., Alikhani, M., Hoseynian, S., Soheylizadeh, S., & Mohammadifar, M. (2016). The Effect of group reminiscence on happiness and life expectancy of elderly. Aging Psychology, 1(3), 147-156. ]Persian[.
Neff, K. (2003). Self-compassion: Analternative conceptualization of a healthy attitude towards oneself. Self and Identity, 2, 85–102.
Neff, K. D., & Germer, C. K. (2013). A pilot study and randomized controlled trial of the mindful self-compassion program. Journal of Clinical Psychology, 69, 28-44.
Neff, K. D. (2009). The role of selfcompassion in development: A healthier way to relate to oneself. Human Development, 52, 211-214.
Neff, K., & Beretvas, S. N. (2012). The role of self-compassion in romantic relationships. Journal Self and Identity, 12, 78-98.
Neff, K. D., & McGehee, P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and Identity, 9(3), 225-240.
Pauley, G., & McPherson, S. (2010). The experience and meaning of compassion and self compassion for individuals with depression or anxiety Psychology and Psychotherapy. Theory Research and Practice, 83, 129–143.
Roientan, S., Azadi, S., Afshin, H & Amini, D. (2019). The Effectiveness of combined therapy based on acceptance, commitment and hope therapy on quality of life in cancer patients in yasuj. Counseling Culture and Psycotherapy, 10(38), 221-242.  ]Persian[
Ribeiro, P. C., Do Valle, R., Valle, E., Valle, L., & AlvesFior, C. (2013). Quality of life and sleep disorders in elderly. Sleep Medicine, 14(1), 291-295.
Ros-Morente, A., Mora, C. A., Nadal, C. T., Belled, A. B., & Berenguer, N. J. (2017). An Examination of the relationship between emotional intelligence, positive affect and character strengths and virtues. Annals of Psychology, 34(1), 63-67.
Safa, A., Adib-Hajbaghery, M., & Fazel-Darbandi, A. (2015). The Relationship between sleep quality and quality of life in older adults. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 3(3), 53-62. ]Persian[
Saadati, N., Rostami, M., & Darbani, S. A. (2017). Comparing the effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) and compassion focused therapy (CFT) on improving self-esteem and post-divorce adaptation in women. Journal of Family Psychology, 3(2), 45-58. ]Persian[
Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R.., Holleran, S. A., Irving, S. A., Sigmon, S. … Harney, P. (1991). The Will and the ways: development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psycholog, 60, 570-585.
Sheibani Tazraji, F., Pakdaman, S., Dadkhah, A., & Hasanzadeh Tavakoli, M. R. (2010). The Effect of Music Therapy on Depression and Loneliness in Old People. Salmand (Iranian Journal of Ageing), 5(2), 54-60. [Persian[
Seyyedjafari, J., Motamedi, A., Mehradsadr, M., Olamaie Kopaei, M., & Hashemian, S. (2017). The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on Resilience in Elderlies. Journal of Aging Psychology, 3(1), 21-29. ]Persian[
Taher-Karami, Z., Hossieni, O., & Dasht-Bozorgi, Z. (2018). The Effectiveness of Compassion-Focused Therapy on Resiliency, Self-discrepancy, Hope and Psychological Well-being of Menopausal Women in Ahvaz. Community Health, 5(3), 97-189. ]Persian[
Word Health Organization. (2002). Reducing risks, promoting healthylife. Geneva: World Health Organization.
Young, J. E., Klosko, J. S. & Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: a practitioner’s guide. New York: Guilford Press
Zahmatkeshan, N., bagherzadeh, R., Akabarian, S., yazdankhah, M. R., Mirzaei, K., & Yazdanpanah, S., et al. (2012). Assessing Quality Of Life and related factors in Bushehr’s elders–1387-8. Journal of Fasa University of Medical Sciences, 2(1), 53-58. ]Persian[
Zamani Mazdeh, R., Grafar, A., Davarniya, R & Babaei Gharmkhani, M. (2019). The Effectiveness of Compassion-Focused Therapy (CFT) in Improving Quality of Life and Parental Self-Efficacy in Mothers of Autistic Children. Depiction of Health, 9(4), 233-243. ]Persian]