نقش سرمایه‌های روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در پیش‌بینی احساس تنهایی سالمندان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی عمومی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، اصفهان، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، اصفهان، ایران.

3 استادیار گروه مشاوره، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران.

4 استادیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران. و استادیار، گروه روان شناسی ، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران.

چکیده

افزایش سن، کاهش ادراک کارآمدی اجتماعی در اثر بازنشستگی و دور شدن فرزندان باعث می‌شود تا سالمندان احساس تنهایی ‌کنند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه‌های روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختیدر پیش‌بینی احساس تنهایی سالمندان صورت پذیرفت. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل سالمندان شهر اصفهان در سال 1397 بود. نمونه این پژوهش شامل تعداد 253 سالمند بود که به شیوه دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه احساس تنهایی راسل، پرسشنامه انعطاف‌پذیری روان‌شناختیدنیس و وندروال، و پرسشنامه سرمایه‌های روان‌شناختی لوتانز و اولیو بود. تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از این پژوهش با استفاده از روش‌های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان صورت گرفت. نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین سرمایه‌های روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختیبا احساس تنهایی سالمندان وجود دارد (001/0>P). علاوه بر این نتایج نشان داد که سرمایه‌های روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختیتوانایی پیش‌بینی معنادار احساس تنهایی سالمندان را دارند؛ در حالی‌که تفاوت معناداری در توان پیش‌بینی متغیرهای پیش‌بین (سرمایه‌های روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی) وجود نداشت (05/0<P). با توجه به نقش معنادار سرمایه‌های روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختیدر پیش‌بینی معنادار احساس تنهایی سالمندان، لازم است جهت کاهش احساس تنهایی، بسته آموزشی سرمایه‌های روان‌شناختی و روش‌های بهبود انعطاف‌پذیری روان‌شناختی برای سالمندان تهیه و از آن استفاده نمود تا بدین وسیله شاهد کاهش احساس تنهایی سالمندان بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Psychological Capital and Psychological Flexibility in Predicting Loneliness in Elderly

نویسندگان [English]

  • Saeideh Amini 1
  • Akram Dehghani cham piri 2
  • Azam Salehi 3
  • Mohammad Soltani zadeh 4
1 PhD student, General Psychology, Najaf Abad Unit, Islamic Azad University, Najaf Abad, Isfahan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Najaf Abad Unit, Islamic Azad University, Najaf Abad, Isfahan, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Consultation, Payame Noor University, Isfahan, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran.
چکیده [English]

Growing old, decreasing perception of social efficiency because of retirement and separation from children cause the elderly to feel lonely. Therefore, the present study was conducted to investigate the role of psychological capitals and psychological flexibility in predicting loneliness among elderly. It was a correlational descriptive study. The statistical population of the study included elderly living in Isfahan in 2018. Samples included 253 elderlies who were selected through convenience sampling method. Loneliness scale (Russell), psychological flexibility questionnaire (Denis and Vanderwal) and the questionnaire of psychological capitals (Lotanz and Olio) were used to collect data. Data were analyzed using Pearson Correlation and simultaneous multiple regression. The results reported a significant relationship between psychological capitals and psychological flexibility and feeling loneliness in the elderly (P˂0.001). Moreover, the results showed that psychological capitals and psychological flexibility were significant predictors of loneliness among elderly, while there was no significant difference in predicting predictive variables (psychological capitals and psychological flexibility) (P˃0.05). Considering the meaningful role of psychological capitals and psychological flexibility in significantly predicting loneliness in elderly, it seems a necessity to provide training for psychological capitals and improve psychological flexibility among elderly to decrease feeling lonely and apply the outcomes to decrease loneliness in elderly. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Loneliness
  • psychological flexibility
  • psychological capitals
  • elderly

مراجع

اورکی، م.، جهانی، ف.، و رحمانیان، م. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی زنان سالمند. .فصلنامه روان شناسی بالینی، 10(1)، 56-47.  
بحیرایی، ه.، دلاور، ع.، و احدی، ح. (1385). بهنجار کردن مقیاس تنهایی ICLA (نسخه سوم) در دانشجویان مستقر در تهران. مجله  روان‌شناسی کاربردی، 1، 18-7.
جعفری، ا.، و حسام‌پور، ف. (1396). پیش­بینی رضایت از زندگی بر اساس ابعاد هوش معنوی و سرمایه روان شناختی در سالمندان. مجله ایرانی مطالعات سالمندی، 12(1)، 103-90.
حسینی، ج.، مهدوی نیسیانی، ز.، فضایلی، س.، و بایگی، ع. (۱۳۹۴، آبان). بررسی نقش انعطاف پذیری شناختی و حمایت اجتماعی در بهداشت روان سالمندان مقیم سرای سالمندان. مقاله ارائه شده در اولین کنگره علمی پژوهشی سراسری توسعه و ترویج علوم تربیتی و روانشناسی، جامعه شناسی و علوم فرهنگی اجتماعی ایران، تهران، انجمن علمی توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین. بازیابی شده از https://www.civilica.com/Paper-EPCONF01-EPCONF01_030.html
حیدری، م.، قدوسی بروجنی، م.، و ناصح، ل. (1395). مقایسه خودکارآمدی و احساس تنهایی در سالمندان ساکن و غیرساکن آسایشگاه  ....سالمندی. مجله سالمند، 11(1)، 151-142.
زارعی، ع.، و قربانی، ش. (1386). نیازهای اوقات فراغت سالمندان شهرستان قزوین. سالمند (مجله سالمندی ایران)، 2(3)، 95-90.
شمسائی، ف.، چراغی، ف.، اسمعیلی، ر.، محسنی فرد، ج.(1393). تبیین احساس تنهایی در سالمندان و تحلیل آن بر اساس تئوری رشد روانی-اجتماعی: یک مطالعه کیفی. مجله آموزش و سلامت جامعه، ۱(۲)، 38-30.
فاضلی، م.، احتشام‌زاده، پ.، و هاشمی شیخ‌شبانی، س. ا. (1393). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر انعطاف‌پذیری شناختی افراد افسرده..مجله اندیشه و رفتار، 9(34)، 36-27.
فرخی، ا.، و سبزی، ن. (1394). شادکامی و ادراک الگوهای ارتباطی خانواده: نقش واسطه‌ای سرمایه روان‌شناختی. فصلنامه روان‌شناسی تحولی، 11(43)، 324-313.
فروهر، م.، هویدا، ر.، و جمشیدیان، ع.(1390). تبیین رابطه سرمایه روان‌شناختی و کارآفرینی سازمانی اعضای هیئت علمی دانشگاه...فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 8(2)، 100-83.
مازندرانی، ا.، و عباسقلی‌زاده نمینی، م. (۱۳۹۷، مهر). رابطه سرمایه های روان‌شناختی با احساس تنهایی و دلزدگی زناشویی در دانشجویان متاهل، مقاله ارائه شده در یازدهمین کنفرانس بین المللی روانشناسی و علوم اجتماعی، تهران، شرکت همایشگران مهر اشراق. بازیابی شده از https://www.civilica.com/Paper-RAFCON11-RAFCON11_196.html
میردریکوند، ف.، پناهی، ه.، و حسینی رمقانی، ن. (1395). احساس تنهایی در سالمندان: نقش مهارت‌های ارتباطی، حمایت اجتماعی و.ناتوانی عملکردی. فصلنامه روان شناسی پیری، 2(2)، 113-103.
نریمانی، م.، شاه‌محمدزاده، ی.، امیدوار، ع.، امیدوار، خ. (1393). مقایسه سرمایه روان‌شناختی و سبک‌های عاطفی در بین دانش‌آموزان پسر با و بدون ناتوانی یادگیری، مجله ناتوانی‌های یادگیری، 4(1)، 118-100.
نوغانی، ف.، یعقوبی، ل.، الهام، ن.، مهران، ع.(1397). تأثیر خاطره‌گویی گروهی بر احساس تنهایی و سلامت معنوی سالمندان ساکن در آسایشگاه کهریزگ. مجله پژوهش پرستاری، 13(10)، 55-47.
Almarzooqi, S., Chilcot, J., McCracken, L. M. (2017). The role of psychological flexibility in migraine ...headache impact and depression. Journal of Contextual Behavioral Science, 6(2), 239-243.
Avey, J.B., Luthans, F., Smith, R.M., Palmer, N.F. (2010). Impact of positive psychological capital on …employee well-being over time. Journal of Occupational Health Psychology, 15(1), 17–28.
Avey, J. B., Reichard, R. J., Luthans, F., & Mhatre, K. H. (2011). Meta-analysis of the impact of positive  ...psychological capital on employee attitudes, behaviors, and performance. Human Resource ...Development Quarterly, 22(2), 127-152. 
Bahraii, H., Delavar, A., & Ahadi, H. (2006). Normalization of the ICLA Loneliness Scale (Third Edition) in Students Based in Tehran, Journal of Applied Psychology, 1, 7–18. [Persian]
Bekhet, A. K., & Zauszniewski, J. A. (2012). Mental Health of Elders in Retirement Communities: Is Loneliness ...a Key Factor? Archives of Psychiatric Nursing, 26(3), 214-224.
Benoy, C., Knitter, B., Knellwolf, L., Doering, S., Klotsche, J., & Gloster, A. T. (2018). Assessing psychological …flexibility: Validation of the Open and Engaged State Questionnaire. Journal of Contextual Behavioral Science, 12, 253-260.
Bergman, Y.S., Bodner, E., Haber, Y. (2018). The connection between subjective nearness-to-death and …depressive symptoms: The mediating role of meaning in life. Psychiatry Research, 261, 269-273.
De Vlaming, R., Haveman-Nies, A., Van’t Veer, P., de Groot, L. C. (2010). Evaluation design for a complex …intervention program targeting loneliness in noninstitutionalized elderly Dutch people. BMC Public …Health, 10(74), 552-560.
Denckla. C. A., Consedine, N. S., Chung, W. J., Stein, M., Roche, M., Blais, M. (2018). A double-edged …sword? Sub-types of psychological flexibility are associated with distinct psychiatric disorders. …Journal of Research in Personality, 77, 119-125.
Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy Research, 34, 241-253.
Farrokhi, E., Sabzie, N. (2015). Happiness and Perception of Family Communication Patterns: The Mediating Role of Psychological Capital. Journal of Evolutionary Psychology, 11 (43), 324-313. [Persian]
Fazeli, M., Eteshamzadeh, P., Hashemi Sheikhshani, S.A (2014). The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Therapy on Cognitive Flexibility in Depressed People. Journal of Thought and Behavior, 9 (34), 27-36. [Persian]
Forouhar, M., Hoveyda, R., Jamshidian, A. (2011). Explaining the Relationship between Psychological Capital and Organizational Entrepreneurship in University. Faculty of Counseling and Psychotherapy, 8 (2), 83-100. [Persian]
Hayes, S. C. (2016). Acceptance and Commitment Therapy, Relational Frame Theory, and the Third Wave …of Behavioral and Cognitive Therapies-Republished Article. Behavior Therapy, 47(6), 869-885.
Heidari, M., Ghodusi Borujeni, M., Naseh, L. (2016). Comparison of Self-Efficacy and Loneliness Between Community-Dwelling & Institutionalized Older People. Salmand: Iranian Journal of Ageing, 11(1), 142-151. [Persian]
Henrich, L.M., Gullone, E. (2006). The clinical significance of loneliness: A literature review. Clinical Psychology Review, 26(6), 695-718.
Hosseini, J., Mahdavi Nisiani, Z., Fazaili, S., Bayegi, A. (2015). The Role of Cognitive Flexibility and Social Support in the Mental Health of the Elderly Living in Home for the Elderly. Paper presented at the First National Scientific Research Congress on Development and Promotion of Educational and Psychological Sciences, Sociology and Social and Cultural Sciences of Iran, Tehran, Science and Development Association Basic techniques. [Persian]
Hshieh,  T.T., Yang, T., Gartaganis, S.L., Yue, J., Inouye, S. K. (2018). Hospital Elder Life Program: Systematic …Review and Meta-analysis of Effectiveness. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 26(1), 1015-1023.
Jafari, A., Hesampour, F. (2017). Predicting Life Satisfaction Based On Spiritual Intelligence and Psychological Capital in Older People. Salmand: Iranian Journal of Ageing, 12(1), 90-103. [Persian]
Kangasniemi, A., Lappalainen, R., Kankaanpää, A., Tammelin, T. (2014). Mindfulness skills, psychological …flexibility, and psychological symptoms among physically less active and active adults. Mental Health Phys Activity, 7(3), 121-127.
Kline, G., Honaker, J., Joseph, A., & Scheve, k. (2001). Analyzing Incomplete Political Science Data:   An Alternative Algorithm for Multiple Imputation. American Political Science Review, 95, 49-69.
Luthans, F., Avolio, B. J. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 6, 138-146.
Masuda, A., Tully, E.C. (2012). The Role of Mindfulness and Psychological Flexibility in …Somatization, Depression, Anxiety, and General Psychological Distress in a Nonclinical College …Sample. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine, 17(1), 66-71.
Mazandarani, A., Abbasgholizadeh Nemini, M. (2018). The Relationship between Psychological Capital and Loneliness and Marital Despair in Married Students, Paper presented at the 11th International Conference on Psychology and Social Sciences, Tehran, Mehr Eshragh Conference. [Persian]
Mirdarikvand, F., Panahi, H., Hoseini Ramghani, N. (2016). Loneliness of the elderly: The Role of communication skills, social support and functional disability. Journal of Ageing Psychology, 2(2), 103-113. [Persian]
Narimani, M., Shah Mohammadzadeh, Y., Omidvar, A., Omidvar, K. H. (2014). Comparison of Psychological Capital and Emotional Styles among Male Students with and without Learning Disabilities, Journal of Learning Disabilities, 4 (1), 118-100. [Persian]
Noghani, F., Navab, E., Mehran, A., yaghobi, L. (2018). The Effects of Group Reminiscence Therapy on Loneliness and Spiritual Well- being among Residents of Kahrizak Nursing Home. IJNR, 13 (1), 47-56. [Persian]
Oraki, M., Jahani, F., Rahmanian, M. (2017). The effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on the psychological flexibility of the elderly women, Journal of Clinical Psychology, 10(1), 47-56. [Persian]
Russell, D. (1996). UCLA Loneliness Scale (Version 3): Reliability, Validity and factor structure. …Journal of personality Assessment, 66, 1, 20-40.
Shamsaei, F., Cheraghi, F., Esmaeili, R., Mohsenifard, J. (20114). Explanation of Loneliness in the Elderly and Comparison with Psychosocial Development Theory: A Quantitative Study. Journal of Educational Community Health, 1(2), 30-38. [Persian]
Stratman, J.L., Youssef-Morgan, C. M. (2019). Can positivity promote safety? Psychological capital …development combats cynicism and unsafe behavior. Safety Science, 166, 13-25.
Tsaur, S., Hsu, F., Lin, H. (2019). Workplace fun and work engagement in tourism and hospitality: The …role of psychological capital. International Journal of Hospitality Management, 81,131-140.
Waldeck, D., Tyndall, I., Riva, P., & Chmiel, N. (2017). How do we cope with ostracism? Psychological …flexibility moderates the relationship between everyday ostracism experiences and psychological …distress. Journal of Contextual Behavioral Science, 6(4), 425-432.
Wang, R., Lu, Y., Zhang, J., Liu, P., Yao, Y., & Liu, Y.(2019). The relationship between visual enclosure …for neighbourhood street walkability and elders’ mental health in China: Using street view images. …Journal of Transport & Health, 13, 90-102.
Wawrzyniak, A. J., & PollardWhiteman, M. C. (2011). Perceived stress, loneliness, and interaction with …fellow students does not affect innate mucosal immunity in first year university students. Japanese …Psychological Research, 53(2), 121–132.
Wiseman, H., Mayseless, O., & Sharabany, R. (2006). Why are they lonely? Perceived quality of early …relationship with parents, attachment, personality predispositions and loneliness in first-year university students. Personality and Individual Differences, 40, 237-248.
Zarei, A., & Ghorbani, S. (2007). Elderly's Leisure Times. Salmand: Iranian Journal of Ageing, 2(1), 190-195. [Persian]
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 خرداد 1398
  • تاریخ بازنگری: 09 مرداد 1398
  • تاریخ پذیرش: 01 مهر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار